Πέμπτη, Απριλίου 30, 2009

Ο Πλαστικός :-) Εγκέφαλος!

Ο Michael Merzenich ισχυρίζεται με χαρακτηριστικά ανδρικό τρόπο και με διατύπωση που ίσως θύμωνε την Gopnik πως τα μωρά είναι χαζά μιλά στο TED για την εντυπωσιακή ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει!!
#poll: ψηφίστε την επιστημονικά καταλληλότερη ελληνική μετάφραση του plasticity!#


Διάρκεια 23'08"

bonus link: Brain Fitness!!

Τρίτη, Απριλίου 28, 2009

Δώστε νευροεπιστήμη στο λαό (και πάρτε του τα μυαλά)

Γιατί έχει γεμίσει ο τόπος χρωματιστά εγκεφαλάκια και ιστορίες με ορμόνες και νευροδιαβιβαστές; Διότι είναι λαϊκό αίτημα η συσκότιση της πραγματικότητας να εκτελείται με νευροεπιστημονικό περιτύλιγμα. Και τι πειράζει; Πειράζει, διότι η παρουσία σχετικών ή άσχετων νευροεπιστημονικών δεδομένων (ή δήθεν δεδομένων) κάνει τους αδαείς να θεωρούν πιο ικανοποιητική μια εξήγηση, είτε αυτή είναι βάσιμη είτε όχι. Προσέξτε το στην επόμενη φιλική συζήτηση, όταν ο λιγότερο σχετικός με το θέμα θα αναφέρει κάτι για επιστήμονες που βρήκαν ένα κέντρο στον εγκέφαλο κλπ. κλπ.
Το πρόβλημα φαίνεται πως είναι αρκετά διαδεδομένο ώστε οδήγησε και σε επιστημονική διερεύνηση. Διαβάστε τα αποτελέσματα στο άρθρο των Deena Skolnick Weisberg, Frank C. Keil, Joshua Goodstein, Elizabeth Rawson, & Jeremy R. Gray (2008). The seductive allure of neuroscience explanation. Journal of Cognitive Neuroscience, 20, 3, 470-477.
(Από ανάρτηση στο Language Log με τίτλο Preventing Explanatory Neurophilia.)

Τετάρτη, Απριλίου 22, 2009

The Illusionist : από τη σκηνή στο εργαστήριο (και πάλι πίσω)



Από το Nature Reviews Neuroscience, Ιούλιος 2008

Attention and awareness in stage magic: turning tricks into research

Stephen L. Macknik, Mac King, James Randi, Apollo Robbins, Teller, John Thompson & Susana Martinez-Conde

Just as vision scientists study visual art and illusions to elucidate the workings of the visual system, so too can cognitive scientists study cognitive illusions to elucidate the underpinnings of cognition. Magic shows are a manifestation of accomplished magic performers' deep intuition for and understanding of human attention and awareness. By studying magicians and their techniques, neuroscientists can learn powerful methods to manipulate attention and awareness in the laboratory. Such methods could be exploited to directly study the behavioural and neural basis of consciousness itself, for instance through the use of brain imaging and other neural recording techniques.

http://www.nature.com/nrn/journal/vaop/ncurrent/full/nrn2473.html

Τρίτη, Απριλίου 14, 2009

Το φανταστικό τρίτο χέρι

Μία 64χρονη γυναίκα ανέφερε στους γιατρούς του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Γενεύης την ύπαρξη ενός ασθενούς, λευκού και ημιδιάφανου τρίτου χεριού.

Μετά την εξέταση της υπόθεσης, ο νευρολόγος της γυναίκας, Δρ. Asaid Khateb, από το εργαστήριο πειραματικής νευροφυσιολογίας του νοσοκομείου, χαρακτήρισε αυτό το σπάνιο φαινόμενο ως πραγματικό και βάσιμο.

Όπως διαβεβαίωσαν οι γιατροί, το χέρι εμφανίστηκε λίγες μέρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο που υπέστη η γυναίκα.

Η περίπτωση αυτή, που είναι γνωστή και ως σύνδρομο υπεράριθμων φανταστικών άκρων, έχει προβληματίσει πολύ τους επιστήμονες.

Η γυναίκα μπορεί να χρησιμοποιήσει το «φανταστικό» της άκρο για να ανακουφίσει πραγματικό κνησμό στο μάγουλό της, χωρίς όμως να μπορεί να διαπεράσει συμπαγή αντικείμενα.

Δεν αντιλαμβάνεται πάντα το άκρο αλλά μπορεί να το «ανακτήσει» όποτε χρειάζεται, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των γιατρών.

Πρόκειται για την πρώτη περίπτωση ανθρώπου, που γνωρίζουν οι γιατροί, που μπορεί να αισθάνεται, να βλέπει και να κινεί εκούσια ένα άκρο το οποίο στην πραγματικότητα δεν υπάρχει.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Annals of Neurology.

Εντοπισμός

Ο Khateb και οι συνεργάτες του εξέτασαν τον εγκέφαλο της ασθενούς με τη χρήση λειτουργικής απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού, ένα εργαλείο που επιτρέπει στους γιατρούς να δουν εάν ο εγκέφαλος είναι πραγματικά διεγερμένος και να εντοπίσουν το ακριβές σημείο της διέγερσης. Στην προκειμένη περίπτωση, οι έρευνες έδειξαν πως η γυναίκα πραγματικά βίωνε αυτό που περιέγραφε.

Οι ερευνητές ζήτησαν από τη γυναίκα να κινήσει το δεξί της χέρι. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο κινητικός φλοιός και οι περιοχές οπτικής επεξεργασίας στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου της κινητοποιήθηκαν.

Τα ίδια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν -σε μικρότερο εύρος- όταν η γυναίκα απλά φαντάστηκε πως κινεί το δεξί της χέρι. Οι φανταστικές κινήσεις του παράλυτου αριστερού χεριού της προκάλεσαν την ίδια ακριβώς δραστηριότητα στον εγκέφαλό της, αλλά αυτή τη φορά στην δεξιά του πλευρά.


Όταν οι γιατροί της ζήτησαν να κινήσει το φανταστικό της χέρι, ο εγκέφαλος αντέδρασε σαν να υπήρχε πραγματικά χέρι και μπορούσε να το κινήσει. Επιπλέον, και ο οπτικός φλοιός της ασθενούς ενεργοποιήθηκε, δείχνοντας πως πραγματικά η γυναίκα έβλεπε το φανταστικό της άκρο.

Όταν της ζητήθηκε να ξύσει το μάγουλό της, οι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την αφή ενεργοποιήθηκαν.

Μυστήριο

Ο Khateb δήλωσε πως η ακριβής αιτία του φανταστικού άκρου παραμένει ένα μυστήριο. Το σύνδρομο των υπεράριθμων φανταστικών άκρων είναι σπάνιο. Υπάρχουν μόνο εννιά γνωστές περιπτώσεις ασθενών που μπορούσαν να αισθανθούν και να δουν το φανταστικό τους άκρο.

«Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας από τέτοιου είδους σύνδρομα, που προκλήθηκαν από εγκεφαλικά επεισόδια, δεν αφήνουν περιθώρια στο να σκεφτούμε πως πρόκειται για κακή προσαρμογή μεταξύ των καλά εδραιωμένων αισθητικο-κινητικών απεικονίσεων του ασθενούς και ενός ξαφνικά αποκλίνοντος τύπου επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και τους παράλυτου άκρου,» σημειώνουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Οι ίδιοι υποστηρίζουν πως μπορεί να αντιπροσωπεύει έναν χαμένο σύνδεσμο μεταξύ των κλασσικών φανταστικών άκρων και των φαινομένων όπως είναι οι επιθανάτιες εμπειρίες.

Το σύνδρομο των φανταστικών άκρων, γνωστό και ως σύνδρομο «Phantom Limb», παρουσιάζεται συνήθως σε ανθρώπους που υπέστησαν κάποιον ακρωτηριασμό – σχεδόν το 50 με 80% των ανθρώπων που έχουν ακρωτηριασμένο κάποιο από τα άκρα τους πάσχουν από το συγκεκριμένο σύνδρομο. Τις περισσότερες φορές είναι πολύ επίπονο, σύμφωνα με δημοσίευμα του επιστημονικού περιοδικού Clinical Journal of Pain το 1984.

Swiss Info


πηγή: pathfinder news › περισκόπιο

Πέμπτη, Απριλίου 09, 2009

apotemnophilia & υπεράριθμα μέλη-φαντάσματα!

Δείτε αυτό : Voluntary amputation and extra phantom limbs
στο ScienceΒlog του/της Mo!!

Κυριακή, Απριλίου 05, 2009

Ειδικές αισθήσεις: η τέχνη του να βλέπεις χωρίς όραση


Είναι μια περίεργη εικόνα: ένας μεσήλικας, γερμένος μπροστά, ζωγραφίζει πίνακες με τοπία και πρόσωπα και φιγούρες ζώων σε μια ειδική πινακίδα που ισορροπεί επάνω σε ένα μαξιλάρι που ακουμπάει στο στομάχι του. Μισή ντουζίνα άνθρωποι τον περιτριγυρίζουν. Ένας από αυτούς τοποθετεί μια πετσέτα κάτω από τον αυχένα του για να νιώθει πιο άνετα και κάποιος άλλος χειρίζεται ένα χρονόμετρο και δίνει οδηγίες του τύπου ‘άρχισε να κάνεις αυτό’ ή ΄σταμάτησε να το κάνεις’ ενώ ένας τρίτος μεταφράζει τις οδηγίες στα τούρκικα. Μια μικρή ομάδα συνεδριάζει σε μια γωνία και παρακολουθεί τις διαδικασίες. Κάποιοι στέκονται απλά εκεί γύρω και παρατηρούν προσπαθώντας να μη μπαίνουν στη μέση. Η περίπλοκη αυτή τελετή περιγράφει την προετοιμασία για μια εγκεφαλική απεικόνιση και οι ερευνητές φροντίζουν ώστε να γίνουν όλα σωστά. Εντωμεταξύ, ο άντρας που βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής, ένας τυφλός ζωγράφος, λέει αστεία και κάνει τους πάντες να χαμογελάνε.


Ο ζωγράφος Esref Armagan


Ο ζωγράφος είναι ο Esref Armagan. Και βρίσκεται στη Βοστόνη για να διαπιστωθεί εάν μια ματιά μέσα στον εγκέφαλό του μπορεί να εξηγήσει το πώς ένας άνθρωπος που δεν έχει ποτέ του δει, μπορεί να ζωγραφίζει εικόνες που οι άνθρωποι που βλέπουν μπορούν εύκολα να τις αναγνωρίσουν και ακόμα να τις θαυμάσουν. Ζωγραφίζει σπίτια και βουνά και λίμνες και πρόσωπα και πεταλούδες, αλλά ποτέ του δεν έχει δει τίποτε απ' όλα αυτά. Απεικονίζει χρώματα, σκιές και προοπτική, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο με ποιον τρόπο έγινε μάρτυρας αυτών των σκηνών. Πως μπορεί και το κάνει;

Διότι, εάν ο Armagan μπορεί να αναπαριστά εικόνες με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να το κάνει ένα άτομο που διαθέτει όραση, εγείρονται σημαντικά ερωτήματα όχι μόνο σχετικά με το πώς οι εγκέφαλοί μας οικοδομούν νοητικές εικόνες, αλλά επίσης αναφορικά με τον ρόλο που παίζουν οι εικόνες αυτές στην όρασή μας. Σχηματίζουμε νοητικές εικόνες μόνο με τη χρήση των ματιών μας ή συμμετέχουν και άλλες αισθήσεις στις εικόνες αυτές; Πόσα πολλά καταλαβαίνουν οι εκ γενετής τυφλοί για τον χώρο και την διάταξη των αντικειμένων που βρίσκονται σ' αυτόν; Πόσο μπορεί να 'δει' ένας τυφλός άνθρωπος;

Ο Armagan γεννήθηκε πριν από 55 χρόνια σε μια από τις φτωχότερες γειτονιές της Κωνσταντινούπολης. Το ένα από τα δυο του μάτια δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί λόγω ατροφικού βλαστού και το άλλο είναι μικροσκοπικό και γεμάτο ουλές. Δεν είναι δυνατό να μάθουμε εάν είχε κάποιου είδους όραση όταν ήταν νήπιο, αλλά σίγουρα δεν κατάφερε ποτέ να δει φυσιολογικά και αυτή τη στιγμή ο εγκέφαλός του δεν μπορεί πλέον να ανιχνεύσει το φως. Λίγα από τα παιδιά της γειτονιάς του κατάφεραν να έχουν στοιχειώδη εκπαίδευση και όπως αυτά, ο Esref πέρασε τα πρώτα του χρόνια παίζοντας στους δρόμους. Αλλά η τυφλότητά του τον απομόνωσε και για να περνάει τον χρόνο του ξεκίνησε να σχεδιάζει. Στην αρχή απλώς έγδερνε τη σκόνη. Αλλά μέχρι την ηλικία των 6 είχε αρχίσει να χρησιμοποιεί μολύβι και χαρτί. Στα 18 του χρόνια ξεκίνησε να ζωγραφίζει με τα δάχτυλά του, πρώτα σε χαρτί, και μετά σε καμβά με λαδομπογιές. Στα 42 του χρόνια ανακάλυψε τα ακρυλικά χρώματα που στεγνώνουν γρήγορα.

Οι ζωγραφιές του είναι αφοπλιστικά ρεαλιστικές. Και οι ικανότητές του είναι αξιοσέβαστες. "Για δεκαετίες έχω κάνει εξετάσεις σε τυφλούς ανθρώπους," δηλώνει ο John Kennedy, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, "και δεν έχω δει ποτέ τέτοιο επίτευγμα." Η πρώτη ευκαιρία που είχε ο Kennedy να συναντήσει και να εξετάσει προσωπικά τον Armagan ήταν στη διάρκεια μιας επίσκεψής του στη Νέα Υόρκη τον Μάιο του 2004, όπου είχε έρθει σε ένα φόρουμ που είχε οργανωθεί από μια ομάδα που λεγόταν 'Εκπαίδευση στις Τέχνες για τους Τυφλούς' (Art Education for the Blind). Ο Armagan, που είναι κάτι σαν διασημότητα στην Τουρκία, είχε προσκαλεστεί για περιοδείες στην Τσεχία, στην Κίνα, στην Ιταλία και στην Ολλανδία. Αλλά αυτό που έκανε τη συγκεκριμένη επίσκεψή του διαφορετική ήταν το ενδιαφέρον που έδειξαν κάποιοι επιστήμονες και ιδιαίτερα ο Kennedy και μια ομάδα από τη Βοστόνη.

Ο Kennedy πέρασε τον Armagan από μια σειρά δοκιμασιών. Για παράδειγμα, του παρουσίασε στερεά σώματα που μπορούσε να νιώσει, όπως έναν κύβο, έναν κώνο και μια μπάλα, όλα σε μια σειρά (που αποκαλείται το 'τεστ των τριών βουνών' 'three mountains task') και του ζήτησε να τα ζωγραφίσει. Στη συνέχεια του ζήτησε να τα ζωγραφίσει από διάφορες άλλες γωνίες σε σχέση με το τραπέζι και διαφορετικές θέσεις του σώματός του (σα να τα κοιτάει από ψηλά ή από χαμηλά, κ.λπ.). Του ζήτησε ακόμα να ζωγραφίσει σχέδια που η προοπτική τους ήταν δύσκολο να αναπαρασταθεί ακόμα και από ανθρώπους που μπορούν να δουν. Και όταν του ζήτησε να σχεδιάσει έναν κύβο και μετά να τον περιστρέψει προς τα αριστερά και μετά ακόμα περισσότερο προς τα αριστερά, ο Armagan κατάφερε να ζωγραφίσει μια σκηνή με τις τρεις αυτές απεικονίσεις του κύβου. Με εντυπωσιακό τρόπο, τους ζωγράφισε με προοπτική τριών σημείων, επιδεικνύοντας μια τέλεια σύλληψη του πως οι οριζόντιες και οι κάθετες γραμμές συγκλίνουν σε κάποια φανταστικά σημεία σε μια απόσταση. "Η ανάσα μου είχε κοπεί," εξομολογείται ο Kennedy.

Ο Kennedy έχει ασχοληθεί πολλά χρόνια με την έρευνα της τέχνης στους τυφλούς ανθρώπους. Έχει διαπιστώσει πως οι άνθρωποι που είναι εκ γενετής τυφλοί καταλαβαίνουν τις γραμμές του περιγράμματος όταν τις αισθάνονται, όπως γίνεται και με τους ανθρώπους που έχουν όραση. Καταλαβαίνουν και μπορούν να κάνουν σχέδια σε τρεις διαστάσεις. Έχει βρει, πως τα τυφλά παιδιά μπορούν να αναπτύξουν την ικανότητα να σχεδιάζουν όσο μπορούν και τα παιδιά που βλέπουν, αλλά είναι λίγα τα τυφλά παιδιά που τους δίνεται η ευκαιρία να εξερευνήσουν αυτή τους τη δυνατότητα. Ακόμα και η γνώση για την προοπτική, όπως κατέληξε να θεωρεί, μπορεί να αποκτηθεί και από τα παιδιά αυτά. "Όταν ένας άνθρωπος που έχει όραση κοιτάζει προς κάτι, ο τυφλός άνθρωπος το πλησιάζει και το εξερευνά νιώθοντάς το κι έτσι ανακαλύπτουν τα ίδια πράγματα," δηλώνει ο Kennedy. "Η γεωμετρία της κατεύθυνσης είναι κοινή τόσο για την όραση όσο και για την αφή."

Γραμμές και μονοκονδυλιές

Είναι η νύχτα πριν από την πρώτη εγκεφαλική απεικόνιση που θα κάνει η ομάδα της Βοστόνης. Ο Armagan κάθεται σε ένα μακρύ τραπέζι σε ένα πανδοχείο διασκεδάζοντας τους πάντες με μονοκονδυλιές προσπαθώντας να εξηγήσει με ποιον τρόπο εξασκεί την τέχνη του. Ο Alvaro Pascual Leone, ο νευρολόγος του Χάρβαρντ που τον προσκάλεσε, και ο Amir Amedi, ο συνάδελφός του, τον προκαλούν για να κάνει όλο και πιο περίπλοκα έργα. Να σχεδιάσει έναν δρόμο που να οδηγεί προς κάπου μακριά και που να έχει πασσάλους σε κάθε του πλευρά και με μια πηγή φωτός κάτω από καθέναν, του ζητάει ο Pascual Leone. Ο Armagan χαμογελάει με αυτοπεποίθηση.

Χρησιμοποιεί μια ειδική πινακίδα με επίστρωση καουτσούκ. Αυτή η πινακίδα του επιτρέπει να σχεδιάζει γραμμές που μπορούν να ανιχνευτούν από τις άκρες των δακτύλων του ως μικροσκοπικές πτυχώσεις στην επιφάνειά της. Κι έτσι σχεδιάζει τον δρόμο και τους πασσάλους. Με το ένα χέρι κρατάει το μολύβι και με το άλλο ανιχνεύει αυτό που έχει σχεδιάσει, σα να έχει αναπληρωματικά μάτια που 'παρατηρούν' την εικόνα καθώς αυτή εξελίσσεται. Μετά από περίπου ένα λεπτό, η ζωγραφιά έχει γίνει. Ο Pascual Leone και ο Amedi γέρνουν το κεφάλι τους με θαυμασμό.

Έτσι, ρωτούν τον Armagan, πως ξέρει πόσο μακριά πρέπει να βρίσκονται οι πάσσαλοι καθώς υποχωρούνε προς τα πίσω; Απαντάει, πως του το έχουνε διδάξει. Όχι κάποιος κανονικός δάσκαλος, αλλά τα συνηθισμένα σχόλια από φίλους και γνωστούς. Πως ξέρει για τις σκιές; Το έμαθε κι αυτό. Εξομολογείται, πως για πολύ καιρό πίστευε πως εάν ένα αντικείμενο ήταν κόκκινο, η σκιά του θα ήταν επίσης κόκκινη. "Αλλά μου είπαν πως δεν είναι," συμπληρώνει. Και πως γνωρίζεις για το κόκκινο; Γνωρίζει πως υπάρχει μια σημαντική οπτική ποιότητα που χαρακτηρίζει τα αντικείμενα που έχουν κόκκινο χρώμα και πως ποικίλει από αντικείμενο σε αντικείμενο. Έχει απομνημονεύσει το ποιο χρώμα έχει κάθε αντικείμενο και τον συνδυασμό των χρωμάτων.

Σάρωση στο μάτι του εγκεφάλου

Την επόμενη ημέρα είχε έρθει η στιγμή για να μπει ο Armagan στον σαρωτή. Οι επιστήμονες του Harvard συνεργάστηκαν με ειδικούς της σάρωσης από το πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Εκτός από το να πάρουν μια δομική απεικόνιση του εγκεφάλου του Armagan και να διαπιστώσουν εάν μπορεί να λάβει κάποια ποσότητα φωτός (διαπίστωσαν πως δεν μπορεί), οι πειραματιστές θα τον βάλουν να κάνει κάποιες περίεργες σειρές από δοκιμασίες. Θα έχει έναν δοσμένο αριθμό δευτερολέπτων για να νιώσει ένα αντικείμενο, να το φανταστεί και να το σχεδιάσει. Του έχουν επίσης ζητήσει να μουτζουρώσει, να προσποιηθεί ότι νιώθει ένα αντικείμενο και να ανακαλέσει μια λίστα από αντικείμενα που γνώρισε κάποιες προηγούμενες ημέρες.

Ο Pascual Leone και ο Amedi θέλουν να δούνε τι συμβαίνει στον εγκέφαλο του Armagan αναφορικά με την νευρωνική ευπλαστότητα. Και οι δυο επιστήμονες έχουν στοιχεία πως σε απουσία της όρασης, ο οπτικός φλοιός, το μέρος εκείνο του εγκεφάλου που 'αντιλαμβάνεται' τις πληροφορίες που προσλαμβάνουμε με τα μάτια, δεν βρίσκεται σε απραξία. Ο Pascual Leone ανακάλυψε πως οι πολύ καλοί αναγνώστες της μεθόδου Braille, στρατολογούν τον οπτικό φλοιό για την αφή. Ο Amedi, μαζί με τον Ehud Zohary στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, βρήκαν πως η περιοχή ενεργοποιείται επίσης σε έργα λεκτικής μνήμης.

Όταν όμως ο Amedi ανέλυσε τα αποτελέσματα, βρήκε πως ο οπτικός φλοιός του Armagan ενεργοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των έργων σχεδίασης, αλλά μόλις που έδειξε κάποια ενεργοποίηση στην λεκτική ανάκληση. Το γεγονός αυτό τον ξάφνιασε. "Το να αποκτήσει κανείς τέτοια τρομερή ευπλαστότητα για τη σχεδίαση και καθόλου ευπλαστότητα για τη λεκτική μνήμη και τη γλώσσα, είναι ένα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα", σχολίασε. Υποψιάζεται, πως σε κάποιο βαθμό, το πώς αναπτύσσονται οι μη χρησιμοποιούμενες οπτικές περιοχές εξαρτάται από το ποιος είσαι και τι χρειάζεσαι από τον εγκέφαλό σου.

Ακόμα πιο ενδιαφέρον ήταν ο τρόπος με τον οποίο η σχεδίαση ενεργοποίησε τον οπτικό φλοιό του Armagan. Έχει πλέον αποδειχθεί πως όταν οι άνθρωποι που βλέπουν προσπαθούν να φανταστούν πράγματα όπως πρόσωπα, σκηνές, χρώματα, αντικείμενα που μόλις πριν από λίγο κοίταξαν, δεσμεύουν τα ίδια μέρη του οπτικού φλοιού που χρησιμοποιούν όταν βλέπουν, μόνο που αυτό το κάνουν σε έναν αρκετά μικρότερο βαθμό. Η δημιουργία τέτοιων νοητικών εικόνων μοιάζει πολύ με την όραση, αν και δεν είναι τόσο έντονη. Όταν ο Armagan φαντάστηκε πράγματα που είχε πιάσει, μέρη του οπτικού του φλοιού είχαν επίσης ελαφρώς ενεργοποιηθεί. Αλλά όταν σχεδίαζε, ο οπτικός του φλοιός παρουσίαζε ενεργοποίηση σαν ενός ανθρώπου που βλέπει. Στην πραγματικότητα, λέει ο Pascual Leone, ένας ανύποπτος που θα έβλεπε την εγκεφαλική σάρωση του Armagan, θα νόμιζε πως μπορεί να δει στ' αλήθεια.

Αυτό το αποτέλεσμα θίγει ένα άλλο μεγάλο φιλοσοφικό ζήτημα: τι ακριβώς σημαίνει 'βλέπω'; Ακόμα και χωρίς την ικανότητα της ανίχνευσης του φωτός, ο Armagan φτάνει εντυπωσιακά κοντά σ' αυτό, παραδέχεται ο Pascual Leone. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ακριβώς δημιουργείται στον εγκέφαλό του. "Αλλά οποιοδήποτε πράγμα κι αν είναι αυτό στο νου του, μπορεί να το μεταφέρει σε χαρτί έτσι ώστε μπορεί κανείς με σιγουριά να ξέρει πως είναι το ίδιο αντικείμενο που έχει νιώσει με την αφή," συμπληρώνει ο Pascual Leone. Στη δική του ζωή, επίσης, ο Armagan φαίνεται πως έχει μια εκπληκτική σύλληψη του χώρου. Σπανίως χάνεται, όπως μαρτυρεί η μάνατζέρ του, Joan Eroncel. Έχει μια αλλόκοτη αίσθηση για τις διαστάσεις ενός δωματίου. Κάποτε είχε σχεδιάσει ένα διαμέρισμα που είχε πρόσφατα επισκεφτεί και το θυμόταν τέλεια μετά από εννέα χρόνια.

Συνήθως σκεφτόμαστε για την όραση ως την εσωτερικοποίηση της αντικειμενικής πραγματικότητας μέσω των ματιών μας. Αλλά είναι έτσι; Πόσα από αυτά που νομίζουμε ότι βλέπουμε προέρχονται από έξω και πόσα από μέσα; Ο οπτικός φλοιός μπορεί να έχει έναν πολύ πιο σημαντικό ρόλο από αυτόν που αντιλαμβανόμαστε στο να δημιουργεί προσδοκίες σχετικά με αυτό που πρόκειται να δούμε, λέει ο Pascual Leone. "Το να δεις κάτι είναι μόνο τότε δυνατό, όταν γνωρίζεις τι πρόκειται να δεις," προσθέτει. Ίσως στον Armagan το κομμάτι των προσδοκιών είναι λειτουργικό, αλλά απλά δεν υπάρχουν πληροφορίες που να έρχονται απ' έξω.

Η συνηθισμένη αντίληψη υποστηρίζει πως ένας άνθρωπος δεν μπορεί να έχει ένα εσωτερικό μάτι, χωρίς να είχε ποτέ του όραση. Αλλά ο Pascual Leone πιστεύει πως ο Armagan πρέπει να έχει ένα. Ο ερευνητής έχει επιχειρηματολογήσει επί μακρόν πως θα μπορούσε κανείς να φτάσει στην ίδια νοητική εικόνα μέσω διαφορετικών αισθήσεων. Πιστεύει πως αυτό το κάνουμε όλη την ώρα, ενοποιώντας όλες τις αισθήσεις που έχουμε για ένα αντικείμενο στην νοητική εικόνα που έχουμε γι' αυτό. "Όταν βλέπουμε μια κούπα, την νιώθουμε επίσης με το νοητικό μας χέρι. Η όραση είναι τόσο να νιώθεις όσο και να βλέπεις." Αλλά επειδή η όραση είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη και πρόσφορη για εμάς, δεν είμαστε ενήμεροι του παραπάνω γεγονότος. Κάτι, που δεν ισχύει για τον Armagan.

(Το ρεπορτάζ αυτό γράφτηκε στις 29 Ιανουαρίου του 2005 από την Alison Motluk)


Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: ESOTERICA.gr