Μήπως δεν είμαστε τόσο Ορθολογικοί όσο νομίζουμε;

Ο άνθρωπος φημίζεται για τις ...ανθρωποκεντρικές θεωρίες του: Ο πλανήτης που κατοικούμε θεωρούσαμε πως βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος, και εμείς (αυτό ακόμη το πιστεύουμε) είμαστε Ορθολογικά Όντα: Κάποτε θεωρούσαμε πως αυτό συμβαίνει γιατί δημιουργηθήκαμε κατ' εικόνα και κατ'ομοίωση με τον Πάνσοφο Δημιουργό μας (σε αντίθεση με τα άλλα ζώα που δεν είναι "ορθολογικά"). Σήμερα εξακολουθούμε να πιστεύουμε στην ορθολογικότητά μας, δίνοντας ωστόσο διαφορετικές εξηγήσεις: Λόγου χάρη θεωρούμε πως η Εξέλιξη μας εξόπλισε με την ικανότητα να λύνουμε προβλήματα που, ναι μεν προέκυπταν μέσα σε ένα συγκεκριμένα πλαίσια, όμως παρ' όλα αυτά μας εξόπλισαν με ικανότητες που μας επιτρέπουν να μιλάμε για μια γενική "λογική" ή για "γενικούς λύτες προβλημάτων".

Είμαστε περισσότερο ορθολογικά ή ανορθόλογα όντα; Το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο; Ψυχολόγοι όπως ο Gerd Gigerenzer μιλούν για το μισογεμάτο ποτήρι ή για την "εντός ορίων ορθολογικότητα". Ο Dan Ariely από την άλλη περιγράφει τα ευρήματά του ως "coherent arbitrariness", δηλαδή ότι οι αποφάσεις μας είναι μεν αυθαίρετες και μη ορθολογικές, αλλά υπάρχει συνεκτικότητα και προβλεψιμότητα μέσα σε κάποια όρια. Έχει σημασία αν θα δούμε το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο; Νομίζω πως ναι - αν δεχθείς πως είναι μισοάδειο, τότε θα σε απασχολεί περισσότερο το πως θα το γεμίσεις.

Ο Dan Ariely έχει αναπτύξει μια πολύ ενδιαφέρουσα θεωρία και παρουσιάζει για δεύτερη φορά το πολύ επιτυχημένο μάθημά του με τίτλο "A Beginner's Guide to Irrational Behavior".

Περισσότερα στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.coursera.org/course/behavioralecon