International Conference on Timing and Time Perception

Το διεθνές συνέδριο για τον Χρόνο και την Αντίληψή του θα πραγματοποιηθεί στην Κέρκυρα από την 31 Μαρτίου έως τις 3 Απρίλη. Πληροφορίες για αιτήσεις συμμετοχής, τους κύριους ομιλητές, δυνατότητες υποτροφιών αλλά και για την μαγευτική Κέρκυρα (με το ποντικονήσι) μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.finalconference.timely-cost.eu/

Ζωντανή οφθαλμαπάτη

Η εικόνα στα δεξιά είναι μια γνωστή οφθαλμαπάτη. Μπορεί να δείτε το προφίλ μιας γριάς γυναίκας είτε μια νεαρή κοπέλα που κοιτά προς τα πίσω. Για να βοηθήσω, το μάτι της γριάς είναι το αυτί της κοπέλας. Πάνω σε αυτή τη γνωστή gestalt εικόνα, βασίστηκε το παρακάτω χιουμοριστικό βιντεάκι.

Νευροηθική

πηγή: http://www.smbc-comics.com/?id=3097

Ανυπακοή και ψυχολογία

Σε μια έρευνα που οδήγησε σε ανατριχιαστικά συμπεράσματα (Hoffling, 1966), οι ερευνητές πήραν τηλέφωνο νοσηλεύτριες που εργάζονταν σε νοσοκομεία και τους ζήτησαν να χορηγήσουν μια μεγάλη ποσότητα (διπλάσια από τη υποτιθέμενη συνιστώμενη) από ένα άγνωστο φάρμακο σε ασθενείς, δηλώνοντας πως είναι γιατροί. Ο κανονισμός του νοσοκομείου ρητά απαγόρευε την χορήγηση μη εγκεκριμένων φαρμάκων (ακόμη και αν ήξεραν ποιος είναι ο γιατρός που ζήτησε την χορήγησή τους). Τα αποτελέσματα ήταν συντριπτικά: 21 από τις 22 νοσοκόμες υπάκουσε και έδωσε τα χάπια (που στην πραγματικότητα βέβαια ήταν χάπια placebo - δηλαδή φτιαγμένα από ζάχαρη) στους υποτιθέμενους ασθενείς. Όταν οι ερευνητές ρώτησαν άλλες νοσοκόμες εάν θα έκαναν κάτι τέτοιο εφόσον τους το ζητούσε ένας γιατρός, σχεδόν όλες απάντησαν πως όχι. Δηλαδή όχι μόνο υπάκουσαν στον "ανώτερο" όταν τους ζήτησε κάτι κατάφωρα αντίθετο με τους κανονισμούς - μα επιπλέον δεν είχαν συναίσθηση του πόση επιρροή έχει επάνω τους ένας "ιεραρχικά ανώτερος".

Ο Eichman πριν τη δίκη του

Το πείραμα αυτό είναι εμπνευσμένο από τα ιστορικά πειράματα του Millgram, που πραγματοποιήθηκαν στην αρχή της δεκαετίας του '60: Ήταν η εποχή που ξεκινούσε η δίκη του Eichman, του ανώτατου αξιωματικού των Ναζί που ήταν υπεύθυνος για την μεταφορά και εξόντωση εκατομμυρίων αμάχων με συστηματικό τρόπο στα λεγόμενα στρατόπεδα θανάτου. Το ερώτημα που απασχολούσε την κοινή γνώμη ήταν εάν είναι πραγματικά δυνατό να είχε πραγματοποιηθεί το Ολοκαύτωμα λόγω του ότι απλώς "εκτελούσαν διαταγές" οι υφιστάμενοί του. Είναι δηλαδή τόσο ισχυρή η παρόρμηση να υπακούσουμε όποια/ο θεωρούμε ανώτερο και επιπλέον, πόσο μακρυά μπορεί να φτάσει αυτή η υπακοή; Φυσικά οι μηχανισμοί συμμόρφωσης δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως η μοναδική εξήγηση του Ολοκαυτώματος - ωστόσο είναι μια σημαντική παράμετρος. Ο Lee Ross (1988) ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα του πειράματος του Millgram, είπε πως δεν σχετίζονται τόσο με την τυφλή υπακοή - όσο με την αδυναμία σταθερής αν-υπακοής: Εάν παρατηρήσετε το σχετικό βίντεο, θα δείτε πως οι συμμετέχοντες πολλές φορές ψελλίζουν ορισμένες ανησυχίες ή αντιρρήσεις για την διαταγή που τους δίνεται - όμως τελικά υποχωρούν. Δεν γνωρίζουν - (ούτε φυσικά έχουν ποτέ διδαχτεί συστηματικά) πως πρέπει να συμπεριφερθούν όταν δέχονται εντολές από τον ανώτερό τους που είναι όχι μόνο παράτυπες, μα ξεκάθαρα ανήθικες.

Λίγα χρόνια πριν από το πείραμα του Millgram, ένας άλλος ερευνητής πραγματοποίησε εντυπωσιακά πειράματα. Ο Asch, είχε δείξει την σημασία της ανυπακοής, ακόμη και από μια μικρή μειοψηφία, με τον εξής έξυπνο τρόπο: Οι ερευνητές παρουσίαζαν στον συμμετέχοντα γραμμές διαφορετικού μήκους και ύστερα ρωτούσαν ποια είναι μακρύτερη. Παρ' όλο που ήταν προφανής η απάντηση, ο ερωτώμενος εξαναγκαζόταν να δώσει λάθος απάντηση, λόγω "κοινωνικής πίεσης". Στην αίθουσα εκτός από τον συμμετέχοντα, υπήρχαν και άλλα άτομα (ερευνητές) που είχαν συνεννοηθεί και έδιναν συστηματικά λάθος απάντηση. Ο συμμετέχων ένιωθε την ανάγκη να "συμμορφωθεί" με την πλειοψηφία και να δώσει και αυτός λάθος απάντηση, όταν ομόφωνα οι υπόλοιποι έδιναν λάθος απάντηση. Όταν όμως, σε μια παραλλαγή του πειράματος, προστέθηκε στους ερωτώμενους ένας επιπλέον ερευνητής που είχε οδηγίες να δίνει την σωστή απάντηση, τα ποσοστά άλλαξαν ριζικά. Όσοι δηλαδή συμμετείχαν στο πείραμα με αυτές τις συνθήκες, είχαν πλέον το "θάρρος της γνώμης" να επιμείνουν σε αυτό που θεωρούσαν σωστό - παρ' όλο που η συντριπτική πλειοψηφία έδινε την λάθος απάντηση. Η παρουσία ενός ακόμη ατόμου που δεν συμμορφωνόταν με την πλειοψηφία, ήταν αρκετή να προκαλέσει τη διαφορά. Θυμίζει ίσως το παραμύθι με τα "ρούχα του γυμνού βασιλιά", όπου η αυθόρμητη φωνή ενός μικρού παιδιού αρκεί να ανατρέψει την σιωπή των του κοινού μπροστά στην ιεραρχικά ανώτερη μορφή του βασιλιά και να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που τελικά διαβρώνουν την τάση για συμμόρφωση.

Σήμερα είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν παρόμοια πειράματα, αφού ο νόμος απαιτεί να γνωρίζουν όλοι οι συμμετέχοντες τι ακριβώς περιλαμβάνει η πειραματική διαδικασία - ειδικά εάν ενδέχεται να τους ασκηθεί ψυχολογική πίεση. Ωστόσο ορισμένοι κοινωνικοί ψυχολόγοι κατάφεραν με έξυπνες παραλλαγές, να επαναλάβουν ορισμένες πτυχές των ιστορικών αυτών πειραμάτων. Λόγου χάρη πρόσφατα οι Brief et al (2000), επιχείρησαν να ελέγξουν εάν ύστερα από σχεδόν μισό αιώνα, έχει μειωθεί η έντονη τάση για άκριτη υπακοή στον ανώτερο. Για το λόγο αυτό, επέλεξαν φοιτητές ως συμμετέχοντες - μιας και η ιεραρχία καθώς και η απαίτηση υπακοής στον ακαδημαϊκό χώρο δεν είναι τόσο έντονα όσο σε ένα νοσοκομείο ή σε ένα εργαστήριο. Στο πείραμα των Brief et al, οι φοιτητές/τριες, κατόπιν απαίτησης του υπεύθυνου καθηγητή (που ήταν στην πραγματικότητα ερευνητής), έπρεπε υποτίθεται να προσλάβουν προσωπικό με βάση ξεκάθαρα ρατσιστικά κριτήρια. Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά. Υπάκουσαν δηλαδή σε μεγάλο ποσοστό πρόθυμα στις εντολές του υποτιθέμενου καθηγητή, παρ' όλο που ήταν προφανώς ανήθικες (αλλά και παράνομες). Πρόσφατα, ένας ακόμη ερευνητής θέλησε να ελέγξει εάν έχει αλλάξει το ποσοστό των ανθρώπων που είναι πρόθυμοι να συμμορφωθούν με καταφανώς απάνθρωπες διαταγές ιεραρχικά ανώτερων. Ο Jerry Burger κατάφερε να αναπαράγει ξανά το ιστορικό πείραμα του Millgram, παρατηρώντας πως, ύστερα σχεδόν από μισό αιώνα, δεν υπάρχει καμιά αλλαγή - είμαστε το ίδιο πρόθυμοι να βασανίσουμε αθώους συνανθρώπους μας, εφ' όσον ένα πρόσωπο εξουσίας το απαιτεί από εμάς (ή να αδιαφορήσουμε για τον βασανισμό αθώων συνανθρώπων μας, εφ' όσον άνθρωποι με κύρος/εξουσία είναι επίσης αδιάφοροι). Λεπτομέρειες στο σχετικό βίντεο στο τέλος του άρθρου.

Τα απογοητευτικά αποτελέσματα δεν σημαίνουν πως η τάση μας για συμμόρφωση είναι ας πούμε "γενετικά καθορισμένη" ή μια αμετάβλητη "ανθρώπινη φύση". Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που καθορίζουν την ισχύ αυτού του φαινομένου. Από συγκρίσεις με βάση διάφορα χαρακτηριστικά (φύλο, χώρα, μέγεθος πλειοψηφίας που ασκεί την πίεση), φαίνεται πως ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η "κουλτούρα" - δηλαδή ένα εξ' ορισμού κοινωνικό χαρακτηριστικό Bond&Smith(1996). Μάλιστα η ισχύς αυτού του παράγοντα είναι μεγαλύτερη από όλες τις άλλες που έλαβαν υπ ' όψη οι ερευνητές - ισχυρότερος ακόμη και από το μέγεθος της ομάδας (δηλαδή πόσοι είναι αυτοί που δίνουν τις λάθος απαντήσεις στο πείραμα του Asch). Αυτό σημαίνει πως η κατάλληλη εκπαίδευση θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά αυτή μας την τάση. Ένα πρακτικό παράδειγμα μιας τέτοιας απόπειρας "αντιεξουσιαστικής εκπαίδευσης", είναι η εξής διήγηση από έναν δάσκαλο: "Tην ώρα του μαθήματος έπιασα μια μαθήτρια να δίνει ένα ραβασάκι και της το πήρα. Κάθισα στην έδρα και έκανα πως το ξετυλίγω για να το διαβάσω δυνατά. Η κοπέλα είπε “όχι σας παρακαλώ”. Επέμεινα. Μετά περίμενα μερικά δευτερόλεπτα κοιτάζοντας γύρω γύρω. Ύστερα είπα “Μα καλά, ποιοι είναι στο 5μελές?”. Τα παιδιά σήκωσαν στα χέρια τους. “Δε θα μιλήσει κανένας σας? Οι υπόλοιποι? Κανείς? Γιατί?…Δεν ξέρετε πως δεν έχω δικαίωμα να το κάνω αυτό? Οφείλετε να παρέμβετε! Και επίσης οφείλατε να το ξέρετε!". Προφανώς πρόκειται για πρωτοβουλία του συγκεκριμένου καθηγητή. Ελάχιστοι άνθρωποι (και μάλλον κανένα κράτος) δεν θα τολμούσε να καλλιεργήσει συστηματικά την κριτική ανυπακοή. Ή μήπως όχι?

Μάρκος Σελλής

Ψυχολόγοι που (κυριολεκτικά) σκοτώνουν

Στην πολιτεία του Τέξας άνθρωποι καταδικάζονται σε θάνατο με συχνότητα μεγαλύτερη από κάθε άλλη πολιτεία των ΗΠΑ. Όπως μπορεί να φανταστείτε, υπάρχει μια ιδιαίτερη προτίμηση προς τους Αφροαμερικανούς. Η καταδίκη σε θάνατο - αντί της ισόβιας κάθειρξης, απαιτεί την προσκόμιση στοιχείων που πέρα από την ενοχή του κατηγορούμενου, αποδεικνύουν και τον κίνδυνο για να τελέσει παρόμοια εγκλήματα στο μέλλον. Με την βοήθεια λοιπόν "εκλεκτών" ψυχολόγων, έγινε αποδεκτό από δικαστήριο το εξής (απίστευτο) επιχείρημα. Ο κατήγορος ρώτησε τον ψυχολόγο: "Το φύλο του κατηγορούμενου έχει ληφθεί υπ' όψη ως ένας παράγοντας που επηρεάζει την επιθετικότητα - συγκεκριμένα ο κατηγορούμενος είναι άντρας και έτσι λοιπόν έχει αυξημένες πιθανότητες να είναι επιθετικός σε σχέση με μια γυναίκα - διότι απλά, έτσι έχουν τα πράγματα. Παρομοίως, ο παράγοντας της φυλής (μαύρος), αυξάνει την πιθανότητα επιθετικότητας στο μέλλον - σωστά?". Ο ψυχολόγος απάντησε "Ναί". Ο κατηγορούμενος Duane Buck καταδικάστηκε σε θάνατο - η ημερομηνία δεν έχει ακόμη οριστεί. Λεπτομέρειες στο άρθρο εδώ.

Πάντως στην χώρα μας οι δικαστές είναι αδέκαστοι σε τέτοια ζητήματα!

E. Loftus: Ψευδείς μνήμες

Θυμάστε που η Ελλάδα διοργάνωνε Ολυμπιακούς Αγώνες όπως ακριβώς έκαναν και οι υπόλοιπες υπερδυνάμεις του πλανήτη? Κοιτώντας γύρω μου τελευταία αναρωτιέμαι - είναι αληθινές αναμνήσεις ή μου τις εμφύτεψαν ενώ παρακολουθούσα τηλεόραση? Είναι δυνατόν να δημιουργηθούν ψευδείς μνήμες? Και αν ναι, χρειάζεται να τις εμφυτέψουμε στο κεφάλι μας σε στυλ "ολικής επαναφοράς"? Μια ενδιαφέρουσα ομιλία της E.Loftus για τις ψευδείς μνήμες και πως αυτές δημιουργούνται:
http://vimeo.com/66965360#t=79m40s

Κοινωνική ψυχολογία για αρχάριους

Ένα Λάμα που όμως δεν Δαλάει

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον μάθημα ξεκίνησε στην πλατφόρμα coursera. Εξάλλου Αυγουστιάτικα τι καλύτερο από ένα online μάθημα - που να τρέχετε στα νησιά και στις παραλίες με τα κωλοβακτηρίδια και (ακόμη χειρότερα) τις ρακέτες? Πρόκειται για το μάθημα της κοινωνικής ψυχολογίας για αρχάριους - με δώρο μια συνάντηση με τον ...Δαλάι Λάμα για όποιον/όποια αριστεύσει. Φαινόμενα όπως η "αυτοεκπληρούμενη προφητεία" ή το confirmation bias επηρεάζουν τον τρόπο που σκεπτόμαστε και αποφασίζουμε σε βαθμό που αρχικά εκπλήσσει όσους δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ σχετικά μαθήματα. Το συγκεκριμένο μάθημα δεν απαιτεί οποιαδήποτε εξοικείωση με την ψυχολογία, ενώ επίσης φαίνεται καλοσχεδιασμένο και άρα ιδανικό για αρχάριους. Επίσης μπορεί να ενδιαφέρει και πιο έμπειρους πειραματικούς ψυχολόγους, αφού περιέχει αναφορές σε πρόσφατα πειράματα, όπως λόγου χάρη πειράματα που αφορούν την οπτική αναγνώριση κοινωνικών χαρακτηριστικών ύστερα από την εντυπωσιακά σύντομη παρουσίαση φωτογραφιών προσώπων (50ms). Περισσότερα στην σελίδα του coursera: https://class.coursera.org/socialpsychology-001/class/index

Τα δελφίνια έχουν ονόματα?

Σε περίπτωση που συναντήσετε ένα δελφίνι ενώ κολυμπάτε, θα μπορούσατε να του συστηθείτε, προφέροντας το όνομά του? (έστω, αν είχατε μαζί σας ένα μπαλόνι με ήλιο?) Πρώτα απ' όλα φαίνεται πως πράγματι, ορισμένα δελφίνια έχουν όνομα (εγώ ρε είμαι ο Μπάμπης ο δελφίνης με τ'όνομα) - κι ας μην έχουν βαφτιστεί, γεγονός που προβληματίζει βαθιά την ελληνική επιστημονική κοινότητα. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο του BBC, ή στο πρόσφατα δημοσιευμένο άρθρο, όπου σχολιάζονται τα ευρήματα αναλυτικά.

http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-23410137

http://www.pnas.org/content/early/2013/07/17/1304459110

Ψυχολογία και προγραμματισμός

Ο προγραμματισμός είναι πλέον ένα απαραίτητο εργαλείο για τους πειραματικούς ψυχολόγους. Είτε για την στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, είτε για τον πειραματικό σχεδιασμό, είτε απλά για διασκέδαση (οκ, αυτό ήταν ένα αποτυχημένο αστείο). Τα έτοιμα γραφικά περιβάλλοντα έχουν περιορισμένες δυνατότητες (λόγου χάρη το SPSS σε σχέση με το R) και συνήθως είναι πολύ ακριβά. Αντίθετα, η κοινότητα του ανοιχτού λογισμικού προσφέρει συνήθως δωρεάν προγράμματα πολύ πιο ευέλικτα και επεκτάσιμα. Ενδιαφέρουσες σχετικές πληροφορίες και συνδέσμους μπορείτε να βρείτε στο παρακάτω blog - παρ' όλο που δεν ενημερώνεται πλέον.

http://computingforpsychologists.wordpress.com/

Good news everyone! Λίστα για ενημέρωση

Πειραματιστής στο εργαστήριο γνωσιακής επιστήμης

Αν θέλετε να συμμετέχετε ενεργά σε πειράματα και να αποκτήσετε την εμπειρία συμμετοχής σε μια πειραματική έρευνα (ή και να δείτε από κοντά πως διεξάγεται μια έρευνα), τότε μπορείτε να γραφτείτε στην λίστα ενημέρωσης που δημιουργήθηκε για αυτό τον σκοπό.

Είναι η Γνωσιακή επιστήμη γεμάτη Σκατά?

Τομογραφία με βούλες. Πηγή www.popularmechanics.com

Ένα άρθρο του περιοδικού Wired, θέτει το ερώτημα: "Is Cognitive Science Full of Crap?". Αν ναι, τότε ποιος θα καθαρίσει τον "κόπρο του Αυγεία"? Σαν παράδειγμα ο συγγραφέας του άρθρου αναφέρει έρευνες που εξάγουν συμπεράσματα που θυμίζουν "φρενολογία": Οι ταξιτζήδες έχουν καλύτερη μνήμη επειδή έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο. Μήπως όμως έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο, επειδή έχουν καλύτερη μνήμη? Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα?

Ομιλίες: Διαταραχές του ύπνου στη σχιζοφρένεια, μηχανισμοί μνήμης και fMRI

 Ενημερώνουμε για την πραγματοποίηση δυο εκδηλώσεων-διαλέξεων με καλεσμένη ομιλήτρια την Επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο Harvard των ΗΠΑ κ. Dara S. Manoach, που είναι ερευνήτρια στο κέντρο για Βιοϊατρική Απεικόνιση “Athinoula S. Martinos” του Πανεπιστημίου Harvard στις ΗΠΑ.

Σήμερα η μεγαλύτερη Πανσέληνος του έτους

Τι σχέση έχει το μέγεθος του φεγγαριού με την Γνωσιακή Επιστήμη και συγκεκριμένα την Αντίληψη? Κι όμως, όπως εξηγεί ο διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, το μέγεθος της σελήνης δεν εξαρτάται από την απόστασή της - όσο από τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε. Σήμερα Κυριακή, 23 Ιουνίου, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ένα αρκετά ενδιαφέρον φαινόμενο, την μεγαλύτερη Πανσέληνο του έτους. «Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν λανθασμένα ότι αυτό συμβαίνει κάθε Αύγουστο, που φυσικά δεν είναι σωστό αφού πρόκειται απλά για μια οπτική απάτη. Αυτό που συμβαίνει δηλαδή είναι ότι στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών ο Ήλιος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του στον ουρανό ενώ αντίθετα η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα. Σ’ αυτή τη θέση η Πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα.

Μ’ αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος του παρατηρητή παρασύρεται να πιστέψει ότι η Πανσέληνος είναι μεγαλύτερη ενώ επανειλημμένες μετρήσεις έχουν αποδείξει ότι το μέγεθος της Πανσελήνου δεν διαφέρει καθόλου από ώρα σε ώρα. Υπάρχει φυσικά μετρήσιμη διαφορά του μεγέθους της Σελήνης ανάλογα με το αν βρίσκεται στο περίγειό της ή στο απόγειό της, κάτι που συμβαίνει μια φορά κάθε μήνα. Για παράδειγμα το πλησιέστερο περίγειο της Σελήνης το 2013 είναι στις 23 Ιουνίου (357.014 χιλιόμετρα), ενώ το μεγαλύτερο απόγειο ήταν στις 10 Ιουνίου (406.485 χιλιόμετρα). Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα, που οφείλεται όπως είπαμε αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη» σημειώνει ο Διονύσης Π. Σιμόπουλος, διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

Πηγή: Βήμα science

Τι; Τέλειο μουσικό αυτί;

Περίπου ένας στους 10000 ανθρώπους έχει αυτό που λέγεται "τέλειο" μουσικό αυτί (όχι σαν σχήμα αλλά σαν ικανότητα ακοής). Η συστηματική διερεύνηση του φαινομένου έδειξε πως η αντίληψη δεν φτάνει φυσικά σε επίπεδο τελειότητας - κάθε άλλο μάλιστα. Παρ' όλο που η ικανότητα αυτών των ανθρώπων είναι πράγματι ξεχωριστή σε σχέση με τους υπόλοιπους, δεν λείπουν και στην περίπτωσή τους οι αντιληπτικές δυσκολίες, όταν γίνουν οι κατάλληλοι πειραματικοί χειρισμοί: Πράγματι, μουσικοί με "τέλειο αυτί" έκπληκτοι διαπίστωσαν πως έπαιζαν ξεκούρδιστα όργανα, χωρίς να το έχουν αντιληφθεί νωρίτερα. Όπως λοιπόν πολύ σωστά το έχει θέσει γνωστή μουσικός, "ουδείς άσφαλτος". Περισσότερα εδώ:

http://www.sciencedaily.com/releases/2013/06/130611122011.htm

Ενδιαφέροντα μαθήματα από το coursera

Στην πλατφόρμα coursera υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα (και δωρεάν) μαθήματα. Προσεχώς ξεκινά το μάθημα "The Social Context of Mental Health and Illness": Τα όρια "παθολογικού" και "φυσιολογικού" είναι δυσδιάκριτα και καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από κοινωνικές συμβάσεις. Το ζήτημα αυτό θίγεται ήδη σε αρχαία κείμενα, όπως για παράδειγμα στα λεγόμενα "ψευδεπίγραφα του Ιπποκράτη". Αναφέρεται πως ο Ιπποκράτης είχε κληθεί για να διαγνώσει την περίπτωση ενός φιλοσόφου, του Δημόκριτου - που είναι προφανές πως τρελάθηκε: Γελά χωρίς λόγο, μένει άγρυπνος, παραμελεί τον εαυτό του και μιλά περίεργα θεωρώντας πως όλοι είναι τρελοί και μονομανείς. Ο Ντόκτορ Ιπποκράτης - αφιερώνει αρκετό χρόνο στον "ασθενή"-φιλόσοφο, μα στο τέλος φεύγει χωρίς να είναι σίγουρος εάν ο φιλόσοφος τρελάθηκε ή αν είναι απλά ο μόνος φυσιολογικός.

Περισσότερα για το μάθημα στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.coursera.org/course/mentalhealth

Ακόμη, ξεκινούν μαθήματα φιλοσοφίας μαθηματικών: Παράδοξα όπως η λάμπα του Thompson φέρνουν συχνά σε αμηχανία καθηγητές μαθηματικών (ή ακόμη και εξοργίζονται αν αγαπούν Πλατωνικού τύπου προσεγγίσεις όσον αφορά την φύση των μαθηματικών). Λόγου χάρη στο πανεπιστήμιο Αθηνών, η αυθόρμητη απάντηση αρκετών καθηγητών μαθηματικών όταν τους τέθηκε το πρόβλημα ήταν "είναι λάθος η ερώτηση". Περισσότερα εδώ: https://www.coursera.org/course/mathphil

Υπάρχουν μαθήματα ακόμη και για γεωλόγους (https://www.coursera.org/course/volcano), για μαγειρική (https://www.coursera.org/course/volcano) ή πιο τεχνικά θέματα όπως η κρυπτογράφηση δεδομένων (https://www.coursera.org/course/crypto) ή σχετικά νέα πεδία έρευνας όπως ο επιγενετικός έλεγχος της έκφρασης των γονιδίων (https://www.coursera.org/course/epigenetics)

Εφόσον υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για κάποιο μάθημα, μπορούν να οργανωθούν και "ομάδες αυτομόρφωσης", ώστε να γίνεται πιο συστηματική η παρακολούθηση.

Συμμετοχή σε πείραμα διάρκειας 6 μηνών (!)

Το Food4Me είναι ένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενήλικες άνω των 18 ετών που υλοποιείται σε συνεργασία με Πανεπιστήμια σε 12 χώρες και στοχεύει στην παροχή εξατομικευμένων συμβουλών διατροφής, άσκησης και υγείας. 

Το πρόγραμμα παρέχεται δωρεάν και οι συμμετέχοντες λαμβάνουν στον υπολογιστή τους συστάσεις προσαρμοσμένες στις συνήθειές τους, στους δείκτες υγείας τους και στο γενετικό τους προφίλ, μέσω της ειδικά διαμορφωμένης ιστοσελίδας www.food4me.org.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα του προγράμματος στο Facebook: http://www.facebook.com/Food4MeGreece ή επικοινωνήστε με το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου στο food4me@hua.gr

Μια βουτιά, βαθιά μέσα στον εγκέφαλο

Ερευνητές και ποντίκια

Συμμετοχή σε πείραμα

Εάν θέλετε επιτέλους να διαπιστώσετε και από κοντά πως ακριβώς πραγματοποιείται ένα πείραμα στην γνωσιακή επιστήμη, μπορείτε να επισκεφθείτε την σελίδα http://users.uoa.gr/~vagsam/experiment.html και δηλώσετε το ενδιαφέρον σας. Για τους φοιτητές/φοιτήτριες του μεταπτυχιακού της γνωσιακής επιστήμης, υπάρχει μπόνους βαθμολογικό (κατόπιν συνεννόησης με τον διδάσκοντα). Για τους υπόλοιπους υπάρχει η μοναδική εμπειρία της συμμετοχής σε ένα πραγματικό πείραμα γνωσιακής επιστήμης, καθώς και περιήγηση στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης θα υπάρχει η ευκαιρία να πάρετε απαντήσεις από τον υπεύθυνο Ερευνητή για όλα αυτά που θέλατε να μάθετε για την γνωσιακή επιστήμη και ντρεπόσασταν να ρωτήσετε. 

Στάσου, Amygdala (μετά μουσικής)

Ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης LeDoux εξηγεί σε 5 λεπτά τα βασικά χαρακτηριστικά της αμυγδαλής. Ο νευροεπιστήμονας που διδάσκει το πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης παίζει και στο συγκρότημα "Amygdaloids".  Ίσως μετά μουσικής να είναι πιο κατανοητό το μάθημά του. Παρακολουθήστε τον στο ...βίντεο κλιπ του. Όσοι/οσες παρακολουθούν το μάθημα "μάθηση, μνήμη, ευπλαστότητα" μπορούν να διαβάσουν το αντίστοιχο ανάγνωσμα.

Τηλεπαθητικά Ποντίκια

Μια νέα εποχή για τις γάτες ξεκινά ύστερα από την εμφύτευση συσκευών στον εγκέφαλο ποντικιών,
που που επιτρέπουν την μετάδοση πληροφοριών από το ένα ποντίκι στο άλλο. Η έκφραση "ασύρματο ποντίκι" επίσης φαίνεται πως αποκτά νέες χρήσεις. Περισσότερα εδώ:
http://www.reuters.com/article/2013/02/28/us-science-brain-mindmeld-idUSBRE91R0U620130228

Απελευθέρωση γέρικων πειραματόζωων

Εξαιρετικό animation νευροεπιστημονικών θεμάτων

Μπαίνοντας στον παρακάτω σύνδεσμο, μπορείτε να παρακολουθήσετε μερικά εξαιρετικά animations για διάφορα νευροεπιστημονικά θέματα.
Για παράδειγμα, το Action Potential:
http://sites.sinauer.com/neuroscience5e/animations02.03.html

Σειρά ομιλιών στο TED για την νευροεπιστήμη

Μπορείτε να παρακολουθήσετε ενδιαφέρουσες ομιλίες από διακεκριμένους νευροεπιστήμονες όπως ο Ramachandran και η Rebecca Saxe, στον παρακάτω σύνδεσμο. Αν μη τι άλλο, κλινικές έρευνες δείχνουν πωςη παρακολούθησή τους βοηθά στην χώνεψη του αρνιού.
http://eu.wiley.com/WileyCDA/Section/id-816678.html

Παρεμβαίνοντας στον εγκέφαλο με διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS)

Μια σύντομη παρουσίαση από την διακεκριμένη (και νεαρή) καθηγήτρια του MIT Rebecca Saxe, όπου παρουσιάζεται η δυνατότητα παρέμβασης στην λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου με την βοήθεια του TMS (transcranial magnetic stimulation): Αξιοπρόσεκτη είναι η ευκολία με την οποία η τεχνολογία αυτή επιτρέπει την παρέμβαση από απόσταση - όπως επίσης αξιοπρόσεκτη είναι και η αμηχανία της Saxe όταν της ζητείται να σχολιάσει την πιθανότητα χρήσης αυτής της τεχνολογίας από "λάθος ανθρώπους". Θυμίζουμε πως στις ΗΠΑ χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι βασανισμού σε κρατούμενους που ανακρίνονται για υποθέσεις τρομοκρατίας, με την ενεργή συμμετοχή ψυχολόγων και ιατρών (γεγονός που οδήγησε, ύστερα από έντονες πιέσεις, στην αναδιατύπωση των κανονισμών ηθικής και δεοντολογίας από την APA). Τέτοιες ερωτήσεις λοιπόν έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως άλλωστε και η ετοιμότητα για απαντήσεις. Παρ' όλα αυτά, η διακρανιακή μαγνητική διέγερση είναι μια πρωτοποριακή τεχνική που με σημαντική προοπτική εφαρμογών τόσο σε ερευνητικό όσο και σε κλινικό επίπεδο. Περισσότερα στο ενδιαφέρον βίντεο:

Ρέγγες και νοημοσύνη

Θα λέγατε πως οι ρέγγες (herrings) έχουν νοημοσύνη? Ένα αντίγραφο του προέδρου Ομπάμα (ή του Σαμαρά) που δεν μπορεί να ξεχωρίσει κανείς από το πρωτότυπο - ούτε καν οι πιο κοντινοί του συγγενείς και φίλοι, θα λέγατε πως είναι ο Ομπάμα (ή ο Σαμαράς)?

Μόλις ξεκίνησε στο Coursera τμήμα για Υπολογιστική Νευροεπιστήμη

Welcome to the Fascinating World of Computational Neuroscience!

Hello Aspiring Computational Neuroscientist! 

Your journey into the brave new world of Computational Neuroscience begins today! The Computational Neuroscience course website is now officially open. 

We are delighted that you will be joining us on this 8-week expedition into the computational mysteries of that marvelous machine, our brain. 

As mentioned by President Obama in his recent announcement of the BRAIN initiative, understanding how the brain works is one of the biggest challenges in science today, with profound implications not only for how we treat neurological diseases but also for how we view ourselves as humans. 

The goal of this course is to introduce you to basic computational techniques for analyzing, modeling, and understanding the behavior of cells and circuits in the brain. We will explore the computational principles governing various aspects of vision, sensory-motor control, learning, and memory. Specific topics that will be covered include representation of information by spiking neurons, processing of information in neural networks, and algorithms for adaptation and learning. We will make use of Matlab/Octave exercises to gain a deeper understanding of concepts and methods introduced in the course. No prior background in neuroscience is required but familiarity with basic concepts in linear algebra, calculus, and probability theory would be useful.

Each week, we will release one lecture video, divided into short segments. We have included embedded quiz questions within the lecture videos to help you better understand the concepts introduced (you can choose to answer these or skip). This week’s lecture includes an Introduction to Computational Neuroscience, along with a primer on Basic Neurobiology. You will find this week’s videos under “Video Lectures” on the course website. A week-by-week schedule of lecture topics can be found in the “Syllabus & Schedule” section of the course website. No textbook is required for the course but we will roughly follow the topics covered in the bookTheoretical Neuroscience by Peter Dayan and Larry Abbott (MIT Press).

The course will also feature surprise guest lectures by some leading researchers in Computational Neuroscience - you will receive announcements regarding these surprise guest lecture videos via email.

Each week, we will give you 1 homework quiz consisting of multiple-choice questions (see "Homework Quizzes"section). These will typically cover the topics in that week’s lecture. Some quiz questions may be based on the result you get after programming or analyzing data in Matlab/Octave. You will find tutorials on Matlab/Octave programming under the “Matlab & Octave Code” section of the course website. This week’s homework quiz, which is optional, tests your familiarity with Matlab/Octave programming.

Your course grade will be based on your performance in the weekly homework quizzes (there will be no exams in this course). Homeworks will usually be released on Fridays and will be due on the second Monday after release date. Late homework submissions will be accepted with a 10% penalty for 4 days after the due date until the “hard deadline.” Each weekly homework quiz will contribute equally to your final course score (except Quiz 1, the Matlab/Octave quiz, which is optional and will not contribute to your score). You may attempt each quiz up to 3 times until the hard deadline for that quiz. The maximum score from your attempts will be your score for the quiz. Your final course grade will be the average of all your quiz scores.

You will get a Certificate of Accomplishment from the instructors if your final course grade is > 60% of the maximum possible course grade.
https://class.coursera.org/compneuro-001/class/index

Νέο Χάπι που χαρίζει την Βλακεία, υπόσχεται να σας κάνει ευτυχισμένους!!!

Συνέδριο για τον πόνο του άλλου

Συνέδριο με θέμα τον πόνο, πραγματοποιείται στα πλαίσια της ερευνητικής δραστηριότητας "The pain project". Η διευρεύνηση της συσχέτισης του πόνου μετα συναισθήματα και την αντίληψη δεν είναι καθόλου αυτονόητη και οι απαντήσεις κάθε άλλο παρά προφανείς. Περισσότερα εδώ: http://www.davidbain.org/pain/the-pain-conference

Σειρά ομιλιών "ο νους στον κόσμο"

Η ενδιαφέρουσα σειρά ομιλιών συνεχίζεται, αυτή τη φορά με έναν ομιλητή από τον χώρο της Γνωσιακής επιστήμης. Θυμίζουμε πως, όπως είχαμε αναφέρει στο σχετικό άρθρο για την εναρκτήρια ομιλία του καθηγητή φιλοσοφίας Σ.Βιρβιδάκη, η ερώτηση που είχε τεθεί από τον κ. Πρωτόπαπα είχε προκαλέσει ιδιαίτερη αναστάτωση σε πολλούς από τους παρευρισκόμενους φιλοσόφους. Έτσι λοιπόν, αναμένουμε με ενδιαφέρον την ομιλία του Α. Πρωτόπαππα που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη 9/4 στις 19:00, με θέμα «Επίδραση του νου στον κόσμο: Η ελευθερία της βούλησης ως φυσικό-νοητικό φαινόμενο».