Τα σπάσαμε στο τελευταίο χαραLab του 2013

Μετά από την πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση της Γεωργιάννας Χανδρίδη ακολούθησε η γνωσιακή παρτάρα (υπερθετικός του πάρτυ).
Ξεκινάμε πάλι δυναμικά από του χρόνου, σε ώρα/μέρα/μέρος που θα ανακοινωθούν εγκαίρως!
Καλές γιορτές!

Γιορτινό ΧαραLab!!

6ο ΧαραLab!

Ήρθε η ώρα για το 7ο ΧαραLab. Η Γεωργιάννα Χανδρίδη, φοιτήτρια του ΠΜΣ Γνωσιακής επιστήμης θα μας μιλήσει σχετικά με τα παρακάτω ερωτήματα:

Πώς επηρεάζουν την οπτική αναζήτηση τα πολυαισθητηριακά συμβάντα?

Να εστιάσω ή να διαμοιράσω την προσοχή μου? Ο ρόλος του χωρικού παραθύρου.

Βιβλιογραφία:

• Van der Burg, E., Olivers, C., N., L., Bronkhorst, A. W., Theeuwes, J. (2008). Pip and pop: Nonspatial auditory signals improve spatial visual search. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 34(5), 1053-1065. 
• Van der Burg, E., Olivers, C., N., L., Bronkhorst, A. W., Theeuwes, J. (2009). Poke and pop: Tactile–visual synchrony increases visual saliency. Neuroscience Letters, 450(1), 60-64.   
• Van der Burg, E., Olivers, C., N., L., Theeuwes, J. (2012). The attentional window modulates capture by audiovisual events. PLoS One, 7(7), e39137.  

Μερικές πληροφορίες για όσους δεν έχουν ξανακούσει για την οπτική αναζήτηση.

Το ΧαραLab θα γίνει στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης). 

Θα ακουλουθήσει έξαλλο πάρτυ :P

6ο ΧαραLab!

Από το 5ο ΧαραLab 

Συνεχίζουμε ακάθεκτοι για το 6ο ΧαραLab: Η Βενετία Μπακιρτζή, δευτεροετής φοιτήτρια του ΠΜΣ Γνωσιακής Επιστήμης θα παρουσιάσει το θέμα "Αναγνώριση των εκφράσεων του προσώπου από παιδιά με υπερλειτουργικό αυτισμό ή με σύνδρομο Asperger".

Το ΧαραLab θα γίνει στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης).

Γυναικείοι, αντρικοί εγκέφαλοι και ανεγκέφαλοι

Ένα σύντομο σχόλιο, σχετικά με το δημοφιλές άρθρο για τις "διαφορές αντρικών και γυναικείων εγκεφάλων", που έσπευσαν να αναδημοσιεύσουν χωρίς κανέναν απολύτως κριτικό σχολιασμό μεγάλες εφημερίδες (όπως το "Βήμα"): Η "καλωδίωση" του εγκεφάλου είναι εν μέρει δυναμική διαδικασία, δηλαδή οι συστηματικά διαφορετικές εμπειρίες έχουν σαν αποτέλεσμα να αλλάζει η "καλωδίωση" (μέσα σε κάποια όρια βέβαια). Επομένως, εάν λόγου χάρη παρατηρήσουμε ότι οι ταξιτζήδες έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο (δομή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την μνήμη), αυτό δε σημαίνει πως "ταξιτζήδες έχουν διαφορετικό εγκέφαλο". Αντίθετα, σημαίνει πως οι διαφορετικές εμπειρίες ανθρώπων που οδηγούν καθημερινά πολλές ώρες, δημιουργούν διαφορές στον εγκέφαλό τους. Ορισμένοι από τους τρόπους με τους οποίους συμβαίνουν αυτές οι δυναμικές αλλαγές στην "καλωδίωση" του εγκεφάλου, περιγράφονται στο μάθημα του ΠΜΣ Γνωσιακής Επιστήμης "μάθηση, μνήμη, πλαστικότητα". Επομένως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν δημοσιεύονται με αυτό τον άκριτο τρόπο δεδομένα - χωρίς να αναφέρονται οι διαφορετικές πιθανές ερμηνείες.

Τέτοια άρθρα αναδημοσιεύονται με ευκολία (και το συμπέρασμά τους φαίνεται εύλογο σε πολύ κόσμο), ακριβώς επειδή επιβεβαιώνει στερεότυπα που είναι εξαιρετικά διαδεδομένα και οικεία.

Για μια στοιχειωδώς σοβαρή εκλαϊκευτική παρουσίαση του άρθρου (στα αγγλικά), διαβάστε εδώ ή ρίξτε μια ματιά στις επιφυλάξεις που διατυπώνει η αρθρογράφος της Guardian εδώ.

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε το παλιότερο σύντομο άρθρο με τίτλο "Είναι η Γνωσιακή Επιστήμη γεμάτη Σκατά";

5ο ΧαραLab Meating

Αρκάς: "Έλα στο καμαρίνι μου"

Ο χειμώνας μπήκε για τα καλά και ακόμα δεν έχουν ανάψει τα καλοριφέρ, οι δυνατοί άνεμοι και οι χαμηλές θερμοκρασίες εναλλάξ με καταρρακτώδεις βροχές κάνουν ακόμη και την έξοδο από το σπίτι να μοιάζει με επικίνδυνη αποστολή, ενώ κυβέρνηση και τρόικα θέλουν να μας το πάρουν κι αυτό... Υπάρχει άραγε ελπίδα;




Το 5ο ΧαραLab Meating με θέμα "Επιδοχές των αντικειμένων, προθέσεις του πράκτορα και κίνηση", και παρουσιάστριες τις Κατερίνα Κατοπόδη και Μαίρη Κωστάκη, δευτεροετείς φοιτήτριες του ΠΜΣ Γνωσιακής Επιστήμης, θα γίνει την ερχόμενη Πέμπτη 5/12 στις 18:00. Στόχος του είναι να γεννήσει ξανά την ελπίδα. Σε περίπτωση που δεν τα καταφέρει, θα υπάρχει και τσίπουρο.

Το ΧαραLab θα γίνει στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης).

Ομιλία στο Ιδρυμα ιατροβιολογικών ερευνών

Ομιλία του John Pezaris, ερευνητή στο εργαστήριο προσθετικής όρασης, την Τρίτη 3/12 στις 13:00 στο ίδρυμα ιατροβιολογικών ερευνών της ακαδημίας Αθηνών.

Thalamic Visual Prosthesis Project Status:

Simulated Letters, Reading and Responses”

Tuesday December 3^rd 2013

13:00-14:00

Third floor seminar room

Speaker:

John S. Pezaris, PhD

Massachusetts General Hospital

Harvard Medical School

For more information, or if you would like to meet with Dr Pezaris please contact

Irini Skaliora at 210-6594203, iskaliora(at)bioacademy.gr)

4ο ΧαραLab Meating!

Απόσπασμα από το ντοκυμαντέρ "Meet your Brain":
Γνωσιακοί νευροεπιστήμονες παίζουν με έναν διακρανικό
μαγνητικό διεγέρτη (TMS).

Στο προηγούμενο ΧαραLab είχαμε μια σύντομη γνωριμία με τον εγκέφαλο καθώς και με μια σειρά από επιστημονικές μεθόδους που μας επιτρέπουν να τον γνωρίσουμε ακόμα καλύτερα, μέσα από την προβολή ντοκυμαντέρ νευροεπιστημονικού περιεχομένου. Την ερχόμενη Πέμπτη 28/11, στο 4ο κατά σειρά ΧαραLab, επιστρέφουμε στις παρουσιάσεις με την Βασιλική Ξανθή, δευτεροετή φοιτήτρια του ΠΜΣ Γνωσιακής Επιστήμης, με θέμα: Η προσοχή, η ανταλλαγή της μεταξύ δύο ατόμων και η γνωσιακή διερεύνηση του φαινομένου.

Παράλληλα, μπορείτε να προτείνετε το θέμα που θα θέλατε εσείς να παρουσιάσετε σε κάποια από τις επόμενες συναντήσεις μας, στο φόρουμ που έστησε (και) γι αυτό το σκοπό η Γεωργιάννα Χανδρίδη, επίσης δευτεροετής φοιτήτρια του ΠΜΣ Γνωσιακής Επιστήμης (ευχαριστούμε Γεωργιάννα!). Το φόρουμ αυτό θα αποτελεί τον επίσημο διαδικτυακό μας χώρο από δω και πέρα, αν και θα συνεχίσουμε να ανακοινώνουμε τις συναντήσεις μας και σε αυτό εδώ το ιστολόγιο. Γίνετε λοιπόν γρήγορα μέλη και κάντε τις προτάσεις και τα σχόλιά σας!

Το ΧαραLab θα γίνει στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης).

Η φτώχεια εμποδίζει τις νοητικές λειτουργίες

Ο καθηγητής

Eldar Shafir 

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό science, συμπεραίνει πως η φτώχεια παρεμποδίζει τις νοητικές λειτουργίες. Ίσως το συμπέρασμα ακούγεται προφανές - μα αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω του ότι στα επιστημονικά περιοδικά ψυχολογίας συναντάμε συχνά δια-πολιτισμικές έρευνες, ενώ πολύ σπάνια θα διαβάσουμε κάποια δια-ταξική μελέτη. Δηλαδή τείνουμε να θεωρούμε συνηθισμένη μια μελέτη των διαφορών μεταξύ ανθρώπων λόγω του διαφορετικού πολιτισμικού περιβάλλοντος (πχ Κινέζικης καταγωγής φοιτητές σε σχέση με Αμερικάνους) - ενώ είναι ασυνήθιστη η εξέταση κατηγοριοποιήσεων που σχετίζονται με το οικονομικό υπόβαθρο. Παρ' όλο που αυτό είναι σίγουρα εξίσου - αν όχι περισσότερο - σημαντικό.

Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια Princeton, Harvard και Warwick, επισημαίνουν πως παλιότερες έρευνες δείχνουν πως, κατά μέσο όρο, οι πιο φτωχοί άνθρωποι εμφανίζουν μειωμένη απόδοση σε διάφορα έργα. Οι συνηθέστερες εξηγήσεις επικεντρώνονται στο περιβάλλον: Ένας άνθρωπος που μεγαλώνει λόγου χάρη σε μια φτωχή γειτονιά έχει πολύ λιγότερες ευκαιρίες και μια λάθος επιλογή του μπορεί να έχει πολύ βαρύτερες επιπτώσεις σε σχέση με κάποιον πιο ευκατάστατο. Οι συγκεκριμένοι ερευνητές επικεντρώθηκαν στις νοητικές λειτουργίες καθεαυτές, προσφέροντας μια επιπλέον εξήγηση: Σύμφωνα πάντα με τους ερευνητές, ένας φτωχός άνθρωπος δεν έχει μόνο να αντιμετωπίσει την έλλειψη χρημάτων, μα ουσιαστικά πρέπει να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες ενώ βιώνει μετρήσιμους περιορισμούς σε πολλές νοητικές ικανότητές του. Πόσο μεγάλος είναι ο περιορισμός αυτός; Οι συγγραφείς αναφέρουν πως ορισμένες μετρήσεις ήταν συγκρίσιμες με την αντίστοιχη απόδοση ανθρώπων που είχαν μείνει άυπνοι μια ολόκληρη νύχτα.

3ο ΧαραLab!

Στιγμιότυπο από το 2ο ΧαραLab

Αύριο στις 18:00 θα πραγματοποιηθεί το 3ο ΧαραLab, με προβολή και σχολιασμό ντοκιμαντέρ σχετικά με ορισμένες βασικές έννοιες της Γνωσιακής επιστήμης. Θα ακολουθήσει η παραδοσιακή τσιπουρο-ανάλυση, όπως και στο 2ο ΧαραLab. Και επειδή κρατάμε την συζήτηση πάντα σε επιστημονικό επίπεδο, θυμίζουμε πως έρευνες πειραματικής ψυχολογίας δείχνουν ξεκάθαρα ότι η ελαφριά μέθη ενισχύει την δηνιουργηκότητα!

Το ΧαραLab θα γίνει στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης).

Συζητήσεις για τον Λόγο: "Συγχρονίζοντας τη φωνή μου με τα χείλη μου"

Σκηνή από την ταινία 2001 η Οδύσσεια του διαστήματος:

Ο υπολογιστής HAL "διαβάζει τα χείλια" του πληρώματος.

Tο Σάββατο 23 Νοεμβρίου, στις 11:00 η Αργυρώ Βατάκη, Ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Γνωσιακής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΓΕΤ) θα μιλήσει με θέμα:  "Συγχρονίζοντας τη φωνή μου με τα χείλη μου", σχετικά με την ομιλία ως οπτικοακουστικό γεγονός. Η ομιλία θα γίνει στο αμφιθέατρο του Αιγινήτειου Νοσοκομείου (Βασ. Σοφίας 72-74, Μετρό Μέγαρο Μουσικής)

Με λίγα περισσότερα από δυο λόγια:

Η σειρά με την οποία συμβαίνουν τα γεγονότα στη καθημερινότητά μας ανάγεται συχνά σε μείζονος σημασίας πληροφορία αναφορικά με την νοηματοδότηση της υποκειμενικής μας εμπειρίας. Έτσι για παράδειγμα, στην ομιλία, η σειριακή αλληλουχία των επί μέρους στοιχείων της στον χρόνο είναι εκείνη που καθορίζει το νόημα τους. Οποιαδήποτε αλλαγή στη σειρά μπορεί να αλλάξει ριζικά την αντίληψή μας.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου οι όποιες αλλαγές δεν γίνονται πάντα αντιληπτές. Αποτυχία ανίχνευσης αυτών των αλλαγών συχνά συνδέεται με πληθυσμούς που πάσχουν από αφασία ή, όπως υποστηρίζεται από μερικούς, με μαθησιακές δυσκολίες.

Εστιάζουμε εδώ στη σύνδεση του λόγου και της χρονικής σειράς, αντιμετωπίζοντας όμως την ομιλία ως ένα οπτικοακουστικό γεγονός. Συγκεκριμένα, θα εστιάσουμε στις περιπτώσεις αποτυχίας ανίχνευσης χρονικών αλλαγών και στον τρόπο με τον οποίο οδηγούμαστε στην αντίληψη του λόγου ως ένα ενοποιημένο οπτικοακουστικό γεγονός. Θα εξετάσουμε επίσης περιπτώσεις προβληματικής στον χρόνο ενοποίησης του λόγου και πώς αυτό επηρεάζει την αντίληψη και την καθημερινότητα του ατόμου.

2ο ΧαραLab meeting!

Την προηγούμενη Πέμπτη πραγματοποιήθηκε το 1ο ΧαραLab meeting, στο "Σκασιαρχείο" και ετοιμαζόμαστε ήδη για την δεύτερη παρουσίαση. Αλλά τι είναι το ΧαραLab meeting? Οι φοιτητές/τριες του ΠΜΣ Γνωσιακής επιστήμης, διοργανώνουν παρουσιάσεις σχετικά με την Γνωσιακή επιστήμη. Τεχνικά θέματα σχετικά με την έρευνά τους, μα και θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος. Την αρχή έκανε ο Βαγγέλης Σαμαράς από το εργαστήριο γλώσσας και μάθησης, παρουσιάζοντας την θεωρία της "νευρωνικής ανακύκλωσης" του Stanislas dehaene.

Αύριο 14/11, ο Μάρκος Σελλής από το εργαστήριο πολυαισθητηριακής αντίληψης, θα μιλήσει για το φαινόμενο του "στοχαστικού συντονισμού". Η παρουσίαση θα ξεκινήσει στις 18.00, στο "Σκασιαρχείο", περίπου 15' με τα πόδια από την είσοδο της Πανεπιστημιούπολης (την είσοδο Ούλωφ Πάλμε - χάρτης).

Συζητήσεις για τον Λόγο: "Ο χρόνος του ανθρώπου"

                                                     Συζητήσεις για τον Λόγο

Αύριο Σάββατο 9 Νοεμβρίου, στα πλαίσια των συζητήσεων για τον Λόγο, θα μιλήσει ο Νίκος  Ταμπάκης (Δρ. Φιλ. - Διπλ. ΕΜΠ), με θέμα "Ο χρόνος του ανθρώπου". Η ομιλία θα γίνει στο αμφιθέατρο του Αιγινήτειου και θα ξεκινήσει στις 11:00. Με δυο λόγια: Στη σύγχρονη Φυσική οι απόψεις για τον Χρόνο (και Χωροχρόνο) έχουν κλιμακωθεί σε μια αλλοπρόσαλλη ποικιλία : από μυστήρια 'χωροχρονικά άτομα' έως το «δεν υπάρχει Χρόνος». Η εισήγηση επιχειρεί μια κριτική τους και μια πρόταση. 





     Μονάδα Νευροψυχολογίας της Νευρολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Αμφιθέατρο του Αιγινητείου Νοσοκομείου 

Νοσοκομείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72-74, Μετρό Μέγαρο Μουσικής

Συμμετοχή σε πείραμα

Θέλετε να συμμετάσχετε σε ένα πείραμα;

Πρόκειται για πολύ απλή διαδικασία, η οποία διαρκεί 20΄ περίπου. Θα κληθείτε να δείτε μια σειρά από λέξεις στην οθόνη του υπολογιστή, για τις οποίες θα αποφασίζετε αν είναι λέξεις πραγματικές ή όχι της ελληνικής, πατώντας αντίστοιχα ορισμένα πλήκτρα στον υπολογιστή.

Υπάρχει σχετική ευελιξία ως προς τις ώρες που μπορείτε να κάνετε το πείραμα, το οποίο διεξάγεται στο Εργαστήριο Γνωσιακής Επιστήμης του τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης (στον χάρτη:http://zymichost.us4.list-manage.com/track/click?u=aee7ab1ebbd28954cc341a417&id=d041d0516a&e=50fa2f4a92 , το ροζ εικονίδιο)

Εάν ενδιαφέρεστε, κι εφόσον είστε 18-35 ετών και φυσικοί ομιλητές της ελληνικής, μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μου, στο sonialoui (at) gmail.com για τα περαιτέρω.

26ο Συνέδριο Νευροεπιστημών

Dear colleagues,

It is our great pleasure to announce the 26^th Meeting of the Hellenic Neuroscience Society organized jointly with the FP7 REGPOT Project NeuroSign, which will take place in Athens at the Eugenides Foundation from 29 November to 1 December 2013. The meeting, entitled “2013 Translational Neuroscience: Understanding Brain Function to Treat Dysfunction”, brings together leading scientists and clinicians to highlight the potential of translating novel research insights into clinical practice.

The 26^th Meeting is a unique opportunity to present emerging science, learn from the experts, advance collaborations and careers and promote scientific excellence in the field of Neuroscience in our country.  

We look forward to welcoming you in Athens,

The Organizing Committee

http://2013.hsfn.gr/

TO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΔΩ

Είσοδος σε μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές, ΔΩΡΕΑΝ 

Έφτασε ο Οφθαλμοεντοπιστής (Eye Tracker)

Eye tracker επί το έργο

Όπως ήδη έχουμε πει, μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή στα πολύ ενδιαφέροντα πειράματα του εργαστηρίου γνωσιακής επιστήμης, ή απλά να ενημερώνεστε άμεσα για ότι καταπληκτικό συμβαίνει (περισσότερα εδώ).

Πλέον το εργαστήριο διαθέτει και έναν σύγχρονο οφθαλμοεντοπιστή. Η λέξη αυτή μπορεί να μην υπάρχει - όμως ο eye tracker υπάρχει κάνει ακριβώς αυτό: Παρακολουθεί με εξαιρετική ακρίβεια τις κινήσεις των  ματιών, δίνοντας πολύτιμες πληροφορίες για το πως ακριβώς μπανίζουμε (μιλώντας επιστημονικά πάντα). Ο νους μας διαρκώς κατασκευάζει την εικόνα του περιβάλλοντος που νομίζουμε πως βλέπουμε. Τα κακόμοιρα τα μάτια μπορούν μονάχα να αντλούν πληροφορίες για πολύ πολύ μικρές περιοχές του χώρου, κάνοντας μικρές πεταχτές μπιρμπιλομάτικες κινήσεις (οι λεγόμενες σακκαδικές κινήσεις). Για να καταλάβετε πόσο κατασκευασμένη από τον νου είναι η εικόνα που έχουμε για το περιβάλλον γύρω μας, παρακολουθήστε το εξής σύντομο (2 λεπτά) βίντεο:

7ο Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών

Μικρός διάβαζα ένα περιοδικό εκλαϊκευμένης επιστήμης που λεγόταν "Το περισκόπιο της επιστήμης". Κάποια στιγμή ο πατέρας μου πήγε να το αγοράσει - αλλά δε θυμόταν πως το λένε και έτσι ρώτησε στο περίπτερο αν έχει κανένα επιστημονικό περιοδικό. Ο περιπτεράς λέει "φυσικά και έχω" δείχνοντάς του κάτι τσόντες.

Η επιστήμη και η φιλοσοφία (πως λέμε "εταιρική φιλοσοφία") είναι εξαιρετικά διαδεδομένες στη χώρα των περήφανων απόγονων των ΕΛ και της κούφιας Γης. Σας προτείνω λοιπόν το φεστιβάλ επιστημονικών ταινιών (το επιστημονικών χωρίς εισαγωγικά) :P

Διοργανώνεται από το CAID και είναι δωρεάν. Ξεκινά σήμερα έως και 5 Νοεμβρίου 2013 και θα λάβει χώρα στο Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος και στον Πολυχώρο Caid στο Ρέντη, στη γειτονιά της σχολής Καλών Τεχνών. Για την 7η διοργάνωση του το Φεστιβάλ θα πλαισιωθεί από παράλληλες εκδηλώσεις με θέμα «Επιστήμη και Επιστημονική Φαντασία» (τα εισαγωγικά πλαισιώνουν ολόκληρη την πρόταση και όχι μόνο το επιστήμη).

Ενδεικτικά το πρόγραμμα περιλαμβάνει την θεματικές ενότητες όπως "νευροεπιστήμες" (το Σάββατο), βιολογία (την Κυριακή), ιστορία της επιστήμης και της τεχνολογίας (Τρίτη) κ.α.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://caid.gr/?page_id=554 

Διδάκτορες vs θέσεις σε πανεπιστήμια

Πηγή: nature biotechnology

Ένα ενδιαφέρον άρθρο, σχετικά με την συσσώρευση διδακτόρων που δεν απορροφώνται από τα πανεπιστήμια. Το διπλανό γράφημα είναι χαρακτηριστικό. Οι συγγραφείς προτείνουν λύσεις, όπως τα πιο αποκεντρωμένα συστήματα με μικρότερες και πιο δυναμικές ομάδες. Περισσότερα στο παρακάτω άρθρο:

http://www.nature.com/nbt/journal/v31/n10/fig_tab/nbt.2706_F1.html

International Conference on Timing and Time Perception

Το διεθνές συνέδριο για τον Χρόνο και την Αντίληψή του θα πραγματοποιηθεί στην Κέρκυρα από την 31 Μαρτίου έως τις 3 Απρίλη. Πληροφορίες για αιτήσεις συμμετοχής, τους κύριους ομιλητές, δυνατότητες υποτροφιών αλλά και για την μαγευτική Κέρκυρα (με το ποντικονήσι) μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.finalconference.timely-cost.eu/

Ζωντανή οφθαλμαπάτη

Η εικόνα στα δεξιά είναι μια γνωστή οφθαλμαπάτη. Μπορεί να δείτε το προφίλ μιας γριάς γυναίκας είτε μια νεαρή κοπέλα που κοιτά προς τα πίσω. Για να βοηθήσω, το μάτι της γριάς είναι το αυτί της κοπέλας. Πάνω σε αυτή τη γνωστή gestalt εικόνα, βασίστηκε το παρακάτω χιουμοριστικό βιντεάκι.

Νευροηθική

πηγή: http://www.smbc-comics.com/?id=3097

Ανυπακοή και ψυχολογία

Σε μια έρευνα που οδήγησε σε ανατριχιαστικά συμπεράσματα (Hoffling, 1966), οι ερευνητές πήραν τηλέφωνο νοσηλεύτριες που εργάζονταν σε νοσοκομεία και τους ζήτησαν να χορηγήσουν μια μεγάλη ποσότητα (διπλάσια από τη υποτιθέμενη συνιστώμενη) από ένα άγνωστο φάρμακο σε ασθενείς, δηλώνοντας πως είναι γιατροί. Ο κανονισμός του νοσοκομείου ρητά απαγόρευε την χορήγηση μη εγκεκριμένων φαρμάκων (ακόμη και αν ήξεραν ποιος είναι ο γιατρός που ζήτησε την χορήγησή τους). Τα αποτελέσματα ήταν συντριπτικά: 21 από τις 22 νοσοκόμες υπάκουσε και έδωσε τα χάπια (που στην πραγματικότητα βέβαια ήταν χάπια placebo - δηλαδή φτιαγμένα από ζάχαρη) στους υποτιθέμενους ασθενείς. Όταν οι ερευνητές ρώτησαν άλλες νοσοκόμες εάν θα έκαναν κάτι τέτοιο εφόσον τους το ζητούσε ένας γιατρός, σχεδόν όλες απάντησαν πως όχι. Δηλαδή όχι μόνο υπάκουσαν στον "ανώτερο" όταν τους ζήτησε κάτι κατάφωρα αντίθετο με τους κανονισμούς - μα επιπλέον δεν είχαν συναίσθηση του πόση επιρροή έχει επάνω τους ένας "ιεραρχικά ανώτερος".

Ο Eichman πριν τη δίκη του

Το πείραμα αυτό είναι εμπνευσμένο από τα ιστορικά πειράματα του Millgram, που πραγματοποιήθηκαν στην αρχή της δεκαετίας του '60: Ήταν η εποχή που ξεκινούσε η δίκη του Eichman, του ανώτατου αξιωματικού των Ναζί που ήταν υπεύθυνος για την μεταφορά και εξόντωση εκατομμυρίων αμάχων με συστηματικό τρόπο στα λεγόμενα στρατόπεδα θανάτου. Το ερώτημα που απασχολούσε την κοινή γνώμη ήταν εάν είναι πραγματικά δυνατό να είχε πραγματοποιηθεί το Ολοκαύτωμα λόγω του ότι απλώς "εκτελούσαν διαταγές" οι υφιστάμενοί του. Είναι δηλαδή τόσο ισχυρή η παρόρμηση να υπακούσουμε όποια/ο θεωρούμε ανώτερο και επιπλέον, πόσο μακρυά μπορεί να φτάσει αυτή η υπακοή; Φυσικά οι μηχανισμοί συμμόρφωσης δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως η μοναδική εξήγηση του Ολοκαυτώματος - ωστόσο είναι μια σημαντική παράμετρος. Ο Lee Ross (1988) ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα του πειράματος του Millgram, είπε πως δεν σχετίζονται τόσο με την τυφλή υπακοή - όσο με την αδυναμία σταθερής αν-υπακοής: Εάν παρατηρήσετε το σχετικό βίντεο, θα δείτε πως οι συμμετέχοντες πολλές φορές ψελλίζουν ορισμένες ανησυχίες ή αντιρρήσεις για την διαταγή που τους δίνεται - όμως τελικά υποχωρούν. Δεν γνωρίζουν - (ούτε φυσικά έχουν ποτέ διδαχτεί συστηματικά) πως πρέπει να συμπεριφερθούν όταν δέχονται εντολές από τον ανώτερό τους που είναι όχι μόνο παράτυπες, μα ξεκάθαρα ανήθικες.

Λίγα χρόνια πριν από το πείραμα του Millgram, ένας άλλος ερευνητής πραγματοποίησε εντυπωσιακά πειράματα. Ο Asch, είχε δείξει την σημασία της ανυπακοής, ακόμη και από μια μικρή μειοψηφία, με τον εξής έξυπνο τρόπο: Οι ερευνητές παρουσίαζαν στον συμμετέχοντα γραμμές διαφορετικού μήκους και ύστερα ρωτούσαν ποια είναι μακρύτερη. Παρ' όλο που ήταν προφανής η απάντηση, ο ερωτώμενος εξαναγκαζόταν να δώσει λάθος απάντηση, λόγω "κοινωνικής πίεσης". Στην αίθουσα εκτός από τον συμμετέχοντα, υπήρχαν και άλλα άτομα (ερευνητές) που είχαν συνεννοηθεί και έδιναν συστηματικά λάθος απάντηση. Ο συμμετέχων ένιωθε την ανάγκη να "συμμορφωθεί" με την πλειοψηφία και να δώσει και αυτός λάθος απάντηση, όταν ομόφωνα οι υπόλοιποι έδιναν λάθος απάντηση. Όταν όμως, σε μια παραλλαγή του πειράματος, προστέθηκε στους ερωτώμενους ένας επιπλέον ερευνητής που είχε οδηγίες να δίνει την σωστή απάντηση, τα ποσοστά άλλαξαν ριζικά. Όσοι δηλαδή συμμετείχαν στο πείραμα με αυτές τις συνθήκες, είχαν πλέον το "θάρρος της γνώμης" να επιμείνουν σε αυτό που θεωρούσαν σωστό - παρ' όλο που η συντριπτική πλειοψηφία έδινε την λάθος απάντηση. Η παρουσία ενός ακόμη ατόμου που δεν συμμορφωνόταν με την πλειοψηφία, ήταν αρκετή να προκαλέσει τη διαφορά. Θυμίζει ίσως το παραμύθι με τα "ρούχα του γυμνού βασιλιά", όπου η αυθόρμητη φωνή ενός μικρού παιδιού αρκεί να ανατρέψει την σιωπή των του κοινού μπροστά στην ιεραρχικά ανώτερη μορφή του βασιλιά και να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που τελικά διαβρώνουν την τάση για συμμόρφωση.

Σήμερα είναι αδύνατο να πραγματοποιηθούν παρόμοια πειράματα, αφού ο νόμος απαιτεί να γνωρίζουν όλοι οι συμμετέχοντες τι ακριβώς περιλαμβάνει η πειραματική διαδικασία - ειδικά εάν ενδέχεται να τους ασκηθεί ψυχολογική πίεση. Ωστόσο ορισμένοι κοινωνικοί ψυχολόγοι κατάφεραν με έξυπνες παραλλαγές, να επαναλάβουν ορισμένες πτυχές των ιστορικών αυτών πειραμάτων. Λόγου χάρη πρόσφατα οι Brief et al (2000), επιχείρησαν να ελέγξουν εάν ύστερα από σχεδόν μισό αιώνα, έχει μειωθεί η έντονη τάση για άκριτη υπακοή στον ανώτερο. Για το λόγο αυτό, επέλεξαν φοιτητές ως συμμετέχοντες - μιας και η ιεραρχία καθώς και η απαίτηση υπακοής στον ακαδημαϊκό χώρο δεν είναι τόσο έντονα όσο σε ένα νοσοκομείο ή σε ένα εργαστήριο. Στο πείραμα των Brief et al, οι φοιτητές/τριες, κατόπιν απαίτησης του υπεύθυνου καθηγητή (που ήταν στην πραγματικότητα ερευνητής), έπρεπε υποτίθεται να προσλάβουν προσωπικό με βάση ξεκάθαρα ρατσιστικά κριτήρια. Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά. Υπάκουσαν δηλαδή σε μεγάλο ποσοστό πρόθυμα στις εντολές του υποτιθέμενου καθηγητή, παρ' όλο που ήταν προφανώς ανήθικες (αλλά και παράνομες). Πρόσφατα, ένας ακόμη ερευνητής θέλησε να ελέγξει εάν έχει αλλάξει το ποσοστό των ανθρώπων που είναι πρόθυμοι να συμμορφωθούν με καταφανώς απάνθρωπες διαταγές ιεραρχικά ανώτερων. Ο Jerry Burger κατάφερε να αναπαράγει ξανά το ιστορικό πείραμα του Millgram, παρατηρώντας πως, ύστερα σχεδόν από μισό αιώνα, δεν υπάρχει καμιά αλλαγή - είμαστε το ίδιο πρόθυμοι να βασανίσουμε αθώους συνανθρώπους μας, εφ' όσον ένα πρόσωπο εξουσίας το απαιτεί από εμάς (ή να αδιαφορήσουμε για τον βασανισμό αθώων συνανθρώπων μας, εφ' όσον άνθρωποι με κύρος/εξουσία είναι επίσης αδιάφοροι). Λεπτομέρειες στο σχετικό βίντεο στο τέλος του άρθρου.

Τα απογοητευτικά αποτελέσματα δεν σημαίνουν πως η τάση μας για συμμόρφωση είναι ας πούμε "γενετικά καθορισμένη" ή μια αμετάβλητη "ανθρώπινη φύση". Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που καθορίζουν την ισχύ αυτού του φαινομένου. Από συγκρίσεις με βάση διάφορα χαρακτηριστικά (φύλο, χώρα, μέγεθος πλειοψηφίας που ασκεί την πίεση), φαίνεται πως ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η "κουλτούρα" - δηλαδή ένα εξ' ορισμού κοινωνικό χαρακτηριστικό Bond&Smith(1996). Μάλιστα η ισχύς αυτού του παράγοντα είναι μεγαλύτερη από όλες τις άλλες που έλαβαν υπ ' όψη οι ερευνητές - ισχυρότερος ακόμη και από το μέγεθος της ομάδας (δηλαδή πόσοι είναι αυτοί που δίνουν τις λάθος απαντήσεις στο πείραμα του Asch). Αυτό σημαίνει πως η κατάλληλη εκπαίδευση θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά αυτή μας την τάση. Ένα πρακτικό παράδειγμα μιας τέτοιας απόπειρας "αντιεξουσιαστικής εκπαίδευσης", είναι η εξής διήγηση από έναν δάσκαλο: "Tην ώρα του μαθήματος έπιασα μια μαθήτρια να δίνει ένα ραβασάκι και της το πήρα. Κάθισα στην έδρα και έκανα πως το ξετυλίγω για να το διαβάσω δυνατά. Η κοπέλα είπε “όχι σας παρακαλώ”. Επέμεινα. Μετά περίμενα μερικά δευτερόλεπτα κοιτάζοντας γύρω γύρω. Ύστερα είπα “Μα καλά, ποιοι είναι στο 5μελές?”. Τα παιδιά σήκωσαν στα χέρια τους. “Δε θα μιλήσει κανένας σας? Οι υπόλοιποι? Κανείς? Γιατί?…Δεν ξέρετε πως δεν έχω δικαίωμα να το κάνω αυτό? Οφείλετε να παρέμβετε! Και επίσης οφείλατε να το ξέρετε!". Προφανώς πρόκειται για πρωτοβουλία του συγκεκριμένου καθηγητή. Ελάχιστοι άνθρωποι (και μάλλον κανένα κράτος) δεν θα τολμούσε να καλλιεργήσει συστηματικά την κριτική ανυπακοή. Ή μήπως όχι?

Μάρκος Σελλής

Ψυχολόγοι που (κυριολεκτικά) σκοτώνουν

Στην πολιτεία του Τέξας άνθρωποι καταδικάζονται σε θάνατο με συχνότητα μεγαλύτερη από κάθε άλλη πολιτεία των ΗΠΑ. Όπως μπορεί να φανταστείτε, υπάρχει μια ιδιαίτερη προτίμηση προς τους Αφροαμερικανούς. Η καταδίκη σε θάνατο - αντί της ισόβιας κάθειρξης, απαιτεί την προσκόμιση στοιχείων που πέρα από την ενοχή του κατηγορούμενου, αποδεικνύουν και τον κίνδυνο για να τελέσει παρόμοια εγκλήματα στο μέλλον. Με την βοήθεια λοιπόν "εκλεκτών" ψυχολόγων, έγινε αποδεκτό από δικαστήριο το εξής (απίστευτο) επιχείρημα. Ο κατήγορος ρώτησε τον ψυχολόγο: "Το φύλο του κατηγορούμενου έχει ληφθεί υπ' όψη ως ένας παράγοντας που επηρεάζει την επιθετικότητα - συγκεκριμένα ο κατηγορούμενος είναι άντρας και έτσι λοιπόν έχει αυξημένες πιθανότητες να είναι επιθετικός σε σχέση με μια γυναίκα - διότι απλά, έτσι έχουν τα πράγματα. Παρομοίως, ο παράγοντας της φυλής (μαύρος), αυξάνει την πιθανότητα επιθετικότητας στο μέλλον - σωστά?". Ο ψυχολόγος απάντησε "Ναί". Ο κατηγορούμενος Duane Buck καταδικάστηκε σε θάνατο - η ημερομηνία δεν έχει ακόμη οριστεί. Λεπτομέρειες στο άρθρο εδώ.

Πάντως στην χώρα μας οι δικαστές είναι αδέκαστοι σε τέτοια ζητήματα!

E. Loftus: Ψευδείς μνήμες

Θυμάστε που η Ελλάδα διοργάνωνε Ολυμπιακούς Αγώνες όπως ακριβώς έκαναν και οι υπόλοιπες υπερδυνάμεις του πλανήτη? Κοιτώντας γύρω μου τελευταία αναρωτιέμαι - είναι αληθινές αναμνήσεις ή μου τις εμφύτεψαν ενώ παρακολουθούσα τηλεόραση? Είναι δυνατόν να δημιουργηθούν ψευδείς μνήμες? Και αν ναι, χρειάζεται να τις εμφυτέψουμε στο κεφάλι μας σε στυλ "ολικής επαναφοράς"? Μια ενδιαφέρουσα ομιλία της E.Loftus για τις ψευδείς μνήμες και πως αυτές δημιουργούνται:
http://vimeo.com/66965360#t=79m40s

Κοινωνική ψυχολογία για αρχάριους

Ένα Λάμα που όμως δεν Δαλάει

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον μάθημα ξεκίνησε στην πλατφόρμα coursera. Εξάλλου Αυγουστιάτικα τι καλύτερο από ένα online μάθημα - που να τρέχετε στα νησιά και στις παραλίες με τα κωλοβακτηρίδια και (ακόμη χειρότερα) τις ρακέτες? Πρόκειται για το μάθημα της κοινωνικής ψυχολογίας για αρχάριους - με δώρο μια συνάντηση με τον ...Δαλάι Λάμα για όποιον/όποια αριστεύσει. Φαινόμενα όπως η "αυτοεκπληρούμενη προφητεία" ή το confirmation bias επηρεάζουν τον τρόπο που σκεπτόμαστε και αποφασίζουμε σε βαθμό που αρχικά εκπλήσσει όσους δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ σχετικά μαθήματα. Το συγκεκριμένο μάθημα δεν απαιτεί οποιαδήποτε εξοικείωση με την ψυχολογία, ενώ επίσης φαίνεται καλοσχεδιασμένο και άρα ιδανικό για αρχάριους. Επίσης μπορεί να ενδιαφέρει και πιο έμπειρους πειραματικούς ψυχολόγους, αφού περιέχει αναφορές σε πρόσφατα πειράματα, όπως λόγου χάρη πειράματα που αφορούν την οπτική αναγνώριση κοινωνικών χαρακτηριστικών ύστερα από την εντυπωσιακά σύντομη παρουσίαση φωτογραφιών προσώπων (50ms). Περισσότερα στην σελίδα του coursera: https://class.coursera.org/socialpsychology-001/class/index

Τα δελφίνια έχουν ονόματα?

Σε περίπτωση που συναντήσετε ένα δελφίνι ενώ κολυμπάτε, θα μπορούσατε να του συστηθείτε, προφέροντας το όνομά του? (έστω, αν είχατε μαζί σας ένα μπαλόνι με ήλιο?) Πρώτα απ' όλα φαίνεται πως πράγματι, ορισμένα δελφίνια έχουν όνομα (εγώ ρε είμαι ο Μπάμπης ο δελφίνης με τ'όνομα) - κι ας μην έχουν βαφτιστεί, γεγονός που προβληματίζει βαθιά την ελληνική επιστημονική κοινότητα. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο του BBC, ή στο πρόσφατα δημοσιευμένο άρθρο, όπου σχολιάζονται τα ευρήματα αναλυτικά.

http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-23410137

http://www.pnas.org/content/early/2013/07/17/1304459110

Ψυχολογία και προγραμματισμός

Ο προγραμματισμός είναι πλέον ένα απαραίτητο εργαλείο για τους πειραματικούς ψυχολόγους. Είτε για την στατιστική επεξεργασία των δεδομένων, είτε για τον πειραματικό σχεδιασμό, είτε απλά για διασκέδαση (οκ, αυτό ήταν ένα αποτυχημένο αστείο). Τα έτοιμα γραφικά περιβάλλοντα έχουν περιορισμένες δυνατότητες (λόγου χάρη το SPSS σε σχέση με το R) και συνήθως είναι πολύ ακριβά. Αντίθετα, η κοινότητα του ανοιχτού λογισμικού προσφέρει συνήθως δωρεάν προγράμματα πολύ πιο ευέλικτα και επεκτάσιμα. Ενδιαφέρουσες σχετικές πληροφορίες και συνδέσμους μπορείτε να βρείτε στο παρακάτω blog - παρ' όλο που δεν ενημερώνεται πλέον.

http://computingforpsychologists.wordpress.com/

Good news everyone! Λίστα για ενημέρωση

Πειραματιστής στο εργαστήριο γνωσιακής επιστήμης

Αν θέλετε να συμμετέχετε ενεργά σε πειράματα και να αποκτήσετε την εμπειρία συμμετοχής σε μια πειραματική έρευνα (ή και να δείτε από κοντά πως διεξάγεται μια έρευνα), τότε μπορείτε να γραφτείτε στην λίστα ενημέρωσης που δημιουργήθηκε για αυτό τον σκοπό.

Είναι η Γνωσιακή επιστήμη γεμάτη Σκατά?

Τομογραφία με βούλες. Πηγή www.popularmechanics.com

Ένα άρθρο του περιοδικού Wired, θέτει το ερώτημα: "Is Cognitive Science Full of Crap?". Αν ναι, τότε ποιος θα καθαρίσει τον "κόπρο του Αυγεία"? Σαν παράδειγμα ο συγγραφέας του άρθρου αναφέρει έρευνες που εξάγουν συμπεράσματα που θυμίζουν "φρενολογία": Οι ταξιτζήδες έχουν καλύτερη μνήμη επειδή έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο. Μήπως όμως έχουν μεγαλύτερο ιππόκαμπο, επειδή έχουν καλύτερη μνήμη? Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα?

Ομιλίες: Διαταραχές του ύπνου στη σχιζοφρένεια, μηχανισμοί μνήμης και fMRI

 Ενημερώνουμε για την πραγματοποίηση δυο εκδηλώσεων-διαλέξεων με καλεσμένη ομιλήτρια την Επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο Harvard των ΗΠΑ κ. Dara S. Manoach, που είναι ερευνήτρια στο κέντρο για Βιοϊατρική Απεικόνιση “Athinoula S. Martinos” του Πανεπιστημίου Harvard στις ΗΠΑ.

Σήμερα η μεγαλύτερη Πανσέληνος του έτους

Τι σχέση έχει το μέγεθος του φεγγαριού με την Γνωσιακή Επιστήμη και συγκεκριμένα την Αντίληψη? Κι όμως, όπως εξηγεί ο διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, το μέγεθος της σελήνης δεν εξαρτάται από την απόστασή της - όσο από τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε. Σήμερα Κυριακή, 23 Ιουνίου, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ένα αρκετά ενδιαφέρον φαινόμενο, την μεγαλύτερη Πανσέληνο του έτους. «Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν λανθασμένα ότι αυτό συμβαίνει κάθε Αύγουστο, που φυσικά δεν είναι σωστό αφού πρόκειται απλά για μια οπτική απάτη. Αυτό που συμβαίνει δηλαδή είναι ότι στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών ο Ήλιος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του στον ουρανό ενώ αντίθετα η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα. Σ’ αυτή τη θέση η Πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που βρίσκονται εκεί, όπως δέντρα, κεραίες και διάφορα κτίσματα.

Μ’ αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος του παρατηρητή παρασύρεται να πιστέψει ότι η Πανσέληνος είναι μεγαλύτερη ενώ επανειλημμένες μετρήσεις έχουν αποδείξει ότι το μέγεθος της Πανσελήνου δεν διαφέρει καθόλου από ώρα σε ώρα. Υπάρχει φυσικά μετρήσιμη διαφορά του μεγέθους της Σελήνης ανάλογα με το αν βρίσκεται στο περίγειό της ή στο απόγειό της, κάτι που συμβαίνει μια φορά κάθε μήνα. Για παράδειγμα το πλησιέστερο περίγειο της Σελήνης το 2013 είναι στις 23 Ιουνίου (357.014 χιλιόμετρα), ενώ το μεγαλύτερο απόγειο ήταν στις 10 Ιουνίου (406.485 χιλιόμετρα). Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα, που οφείλεται όπως είπαμε αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη» σημειώνει ο Διονύσης Π. Σιμόπουλος, διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

Πηγή: Βήμα science

Τι; Τέλειο μουσικό αυτί;

Περίπου ένας στους 10000 ανθρώπους έχει αυτό που λέγεται "τέλειο" μουσικό αυτί (όχι σαν σχήμα αλλά σαν ικανότητα ακοής). Η συστηματική διερεύνηση του φαινομένου έδειξε πως η αντίληψη δεν φτάνει φυσικά σε επίπεδο τελειότητας - κάθε άλλο μάλιστα. Παρ' όλο που η ικανότητα αυτών των ανθρώπων είναι πράγματι ξεχωριστή σε σχέση με τους υπόλοιπους, δεν λείπουν και στην περίπτωσή τους οι αντιληπτικές δυσκολίες, όταν γίνουν οι κατάλληλοι πειραματικοί χειρισμοί: Πράγματι, μουσικοί με "τέλειο αυτί" έκπληκτοι διαπίστωσαν πως έπαιζαν ξεκούρδιστα όργανα, χωρίς να το έχουν αντιληφθεί νωρίτερα. Όπως λοιπόν πολύ σωστά το έχει θέσει γνωστή μουσικός, "ουδείς άσφαλτος". Περισσότερα εδώ:

http://www.sciencedaily.com/releases/2013/06/130611122011.htm

Ενδιαφέροντα μαθήματα από το coursera

Στην πλατφόρμα coursera υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα (και δωρεάν) μαθήματα. Προσεχώς ξεκινά το μάθημα "The Social Context of Mental Health and Illness": Τα όρια "παθολογικού" και "φυσιολογικού" είναι δυσδιάκριτα και καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από κοινωνικές συμβάσεις. Το ζήτημα αυτό θίγεται ήδη σε αρχαία κείμενα, όπως για παράδειγμα στα λεγόμενα "ψευδεπίγραφα του Ιπποκράτη". Αναφέρεται πως ο Ιπποκράτης είχε κληθεί για να διαγνώσει την περίπτωση ενός φιλοσόφου, του Δημόκριτου - που είναι προφανές πως τρελάθηκε: Γελά χωρίς λόγο, μένει άγρυπνος, παραμελεί τον εαυτό του και μιλά περίεργα θεωρώντας πως όλοι είναι τρελοί και μονομανείς. Ο Ντόκτορ Ιπποκράτης - αφιερώνει αρκετό χρόνο στον "ασθενή"-φιλόσοφο, μα στο τέλος φεύγει χωρίς να είναι σίγουρος εάν ο φιλόσοφος τρελάθηκε ή αν είναι απλά ο μόνος φυσιολογικός.

Περισσότερα για το μάθημα στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.coursera.org/course/mentalhealth

Ακόμη, ξεκινούν μαθήματα φιλοσοφίας μαθηματικών: Παράδοξα όπως η λάμπα του Thompson φέρνουν συχνά σε αμηχανία καθηγητές μαθηματικών (ή ακόμη και εξοργίζονται αν αγαπούν Πλατωνικού τύπου προσεγγίσεις όσον αφορά την φύση των μαθηματικών). Λόγου χάρη στο πανεπιστήμιο Αθηνών, η αυθόρμητη απάντηση αρκετών καθηγητών μαθηματικών όταν τους τέθηκε το πρόβλημα ήταν "είναι λάθος η ερώτηση". Περισσότερα εδώ: https://www.coursera.org/course/mathphil

Υπάρχουν μαθήματα ακόμη και για γεωλόγους (https://www.coursera.org/course/volcano), για μαγειρική (https://www.coursera.org/course/volcano) ή πιο τεχνικά θέματα όπως η κρυπτογράφηση δεδομένων (https://www.coursera.org/course/crypto) ή σχετικά νέα πεδία έρευνας όπως ο επιγενετικός έλεγχος της έκφρασης των γονιδίων (https://www.coursera.org/course/epigenetics)

Εφόσον υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για κάποιο μάθημα, μπορούν να οργανωθούν και "ομάδες αυτομόρφωσης", ώστε να γίνεται πιο συστηματική η παρακολούθηση.

Συμμετοχή σε πείραμα διάρκειας 6 μηνών (!)

Το Food4Me είναι ένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενήλικες άνω των 18 ετών που υλοποιείται σε συνεργασία με Πανεπιστήμια σε 12 χώρες και στοχεύει στην παροχή εξατομικευμένων συμβουλών διατροφής, άσκησης και υγείας. 

Το πρόγραμμα παρέχεται δωρεάν και οι συμμετέχοντες λαμβάνουν στον υπολογιστή τους συστάσεις προσαρμοσμένες στις συνήθειές τους, στους δείκτες υγείας τους και στο γενετικό τους προφίλ, μέσω της ειδικά διαμορφωμένης ιστοσελίδας www.food4me.org.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα του προγράμματος στο Facebook: http://www.facebook.com/Food4MeGreece ή επικοινωνήστε με το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου στο food4me@hua.gr

Μια βουτιά, βαθιά μέσα στον εγκέφαλο

Ερευνητές και ποντίκια

Συμμετοχή σε πείραμα

Εάν θέλετε επιτέλους να διαπιστώσετε και από κοντά πως ακριβώς πραγματοποιείται ένα πείραμα στην γνωσιακή επιστήμη, μπορείτε να επισκεφθείτε την σελίδα http://users.uoa.gr/~vagsam/experiment.html και δηλώσετε το ενδιαφέρον σας. Για τους φοιτητές/φοιτήτριες του μεταπτυχιακού της γνωσιακής επιστήμης, υπάρχει μπόνους βαθμολογικό (κατόπιν συνεννόησης με τον διδάσκοντα). Για τους υπόλοιπους υπάρχει η μοναδική εμπειρία της συμμετοχής σε ένα πραγματικό πείραμα γνωσιακής επιστήμης, καθώς και περιήγηση στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης θα υπάρχει η ευκαιρία να πάρετε απαντήσεις από τον υπεύθυνο Ερευνητή για όλα αυτά που θέλατε να μάθετε για την γνωσιακή επιστήμη και ντρεπόσασταν να ρωτήσετε. 

Στάσου, Amygdala (μετά μουσικής)

Ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης LeDoux εξηγεί σε 5 λεπτά τα βασικά χαρακτηριστικά της αμυγδαλής. Ο νευροεπιστήμονας που διδάσκει το πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης παίζει και στο συγκρότημα "Amygdaloids".  Ίσως μετά μουσικής να είναι πιο κατανοητό το μάθημά του. Παρακολουθήστε τον στο ...βίντεο κλιπ του. Όσοι/οσες παρακολουθούν το μάθημα "μάθηση, μνήμη, ευπλαστότητα" μπορούν να διαβάσουν το αντίστοιχο ανάγνωσμα.

Τηλεπαθητικά Ποντίκια

Μια νέα εποχή για τις γάτες ξεκινά ύστερα από την εμφύτευση συσκευών στον εγκέφαλο ποντικιών,
που που επιτρέπουν την μετάδοση πληροφοριών από το ένα ποντίκι στο άλλο. Η έκφραση "ασύρματο ποντίκι" επίσης φαίνεται πως αποκτά νέες χρήσεις. Περισσότερα εδώ:
http://www.reuters.com/article/2013/02/28/us-science-brain-mindmeld-idUSBRE91R0U620130228

Απελευθέρωση γέρικων πειραματόζωων

Εξαιρετικό animation νευροεπιστημονικών θεμάτων

Μπαίνοντας στον παρακάτω σύνδεσμο, μπορείτε να παρακολουθήσετε μερικά εξαιρετικά animations για διάφορα νευροεπιστημονικά θέματα.
Για παράδειγμα, το Action Potential:
http://sites.sinauer.com/neuroscience5e/animations02.03.html

Σειρά ομιλιών στο TED για την νευροεπιστήμη

Μπορείτε να παρακολουθήσετε ενδιαφέρουσες ομιλίες από διακεκριμένους νευροεπιστήμονες όπως ο Ramachandran και η Rebecca Saxe, στον παρακάτω σύνδεσμο. Αν μη τι άλλο, κλινικές έρευνες δείχνουν πωςη παρακολούθησή τους βοηθά στην χώνεψη του αρνιού.
http://eu.wiley.com/WileyCDA/Section/id-816678.html

Παρεμβαίνοντας στον εγκέφαλο με διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS)

Μια σύντομη παρουσίαση από την διακεκριμένη (και νεαρή) καθηγήτρια του MIT Rebecca Saxe, όπου παρουσιάζεται η δυνατότητα παρέμβασης στην λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου με την βοήθεια του TMS (transcranial magnetic stimulation): Αξιοπρόσεκτη είναι η ευκολία με την οποία η τεχνολογία αυτή επιτρέπει την παρέμβαση από απόσταση - όπως επίσης αξιοπρόσεκτη είναι και η αμηχανία της Saxe όταν της ζητείται να σχολιάσει την πιθανότητα χρήσης αυτής της τεχνολογίας από "λάθος ανθρώπους". Θυμίζουμε πως στις ΗΠΑ χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι βασανισμού σε κρατούμενους που ανακρίνονται για υποθέσεις τρομοκρατίας, με την ενεργή συμμετοχή ψυχολόγων και ιατρών (γεγονός που οδήγησε, ύστερα από έντονες πιέσεις, στην αναδιατύπωση των κανονισμών ηθικής και δεοντολογίας από την APA). Τέτοιες ερωτήσεις λοιπόν έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως άλλωστε και η ετοιμότητα για απαντήσεις. Παρ' όλα αυτά, η διακρανιακή μαγνητική διέγερση είναι μια πρωτοποριακή τεχνική που με σημαντική προοπτική εφαρμογών τόσο σε ερευνητικό όσο και σε κλινικό επίπεδο. Περισσότερα στο ενδιαφέρον βίντεο: